اثرتنش خشکی در دوره گل‌دهی و رسیدگی گیاه مادری بر برخی خصوصیات مرتبط با جوانه‌زنی و بنیه بذر و گیاهچه ارقام مختلف کلزای پائیزه(brassica napus l)

به منظور بررسی اثر تنش خشکیدر دوره گل دهی و رسیدگیروی گیاه مادری بر برخی خصوصیات مرتبط با جوانه زنیو بنیه بذر10 رقم کلزای پائیزه، آزمایشی به صورت فاکتوریل برپایه طرح کاملاً تصادفی با4 تکرار، در سال1392در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر و آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج اجرا شد.تیمارهای آزمایش بذرهای تولید شده در شرایط آبیاری معمول (s1) و اعمال تنش خشکی با عدم آبیاری در مرحله گل دهی و رسیدگی (s2)10 رقم کلزای پائیزه بودند. وزن هزار دانه، چگالی و هدایت الکتریکی (ec) بذرها اندازه گیری شده و با آزمون جوانه زنی استاندارد درصد جوانه زنی نهایی، متوسط زمان جوانه زنی، طول و وزن خشک گیاهچه تعیین شدند.نتایج نشان داد که متوسط زمان جوانه زنی و طول گیاهچه تحت تاثیر تیمارهای مورد بررسی قرار نگرفتند و نیز درصد جوانه زنی نهایی ارقام مورد بررسی تفاوت معنی دار نداشت.بالاترین وزن هزار بذرمربوط به بذرهای رقم زرفام تولید شده با تیمارآبیاری معمول بود و بذرهای ارقام اورینت و slm046تولید شده با تیمارآبیاری معمول بالاترین چگالی را دارا بودند. بذرهای رقم زرفام تولید شده با تیمار تنش خشکی دارای بیشترین و بذرهای ارقام مودنا و میلنا تولید شده با تیمار آبیاری معمول دارای کمترین ec بودند. بذرهای تولید شده با تیمار آبیاری معمول بیشترین درصد جوانه زنی نهایی بذر را داشتند. بالاترین وزن خشک گیاهچه در شرایط آبیاری معمول متعلق به بذرهای رقم جرونیمو و در شرایط تنش خشکی مربوط به رقم اوکاپی بود. به طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد که تنش خشکی در دوره گل دهی و رسیدگی بذر روی گیاه مادری سبب کاهش کیفیت بذر ارقام بررسی شده گردید ولی تحت چنین شرایطی ارقام جرونیمو، زرفام، دکستر و لیکورد از وزن هزار بذر بالاتر، ارقام اورینت، مودنا و دکستر از چگالی بذر بیشتر، ارقام ملینا و مودنا از ec پائین تر و ارقام اوکاپی و مودنا از وزن خشک گیاهچه بالاتری در مقایسه با دیگر ارقام مورد بررسی برخوردار بودند. بنابراین در چنین شرایطی بذر دارای کیفیت نسبتاً مطلوب جوانه زنی و خصوصیات بنیه گیاهچه این ارقام را می توان تولید کرد