اثر پرایمینگ ماتریکس بر بهبود برخی ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر سه رقم سویا [glycine max (l.) merrill] رشد یافته تحت شرایط آبیاری محدود

جهت ارزیابی اثر پرایمینگ ماتریکس بر برخی ویژگی های جوانه زنی بذر سه رقم تجاری سویا، تولید شده تحت اعمال تنش خشکی بر گیاه مادری، تحقیقی مزرعه ای و آزمایشگاهی به صورت فاکتوریل به ترتیب در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و کاملاً تصادفی با 4 تکرار در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر و آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج انجام شد. بذرهای 3 رقم تجاری سویایl17، hamilton و williams ‌با آبیاری گیاه مادر پس از 50، 100 و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a تولید شدند. سپس بذرها با محلول به نسبت وزنی1 به 4 بسترهای جامد کمپوست استریل، ورمیکولیت، پرلیت و زئولیت در آب مقطر پرایمینگ ماتریکس شدند و تیمار شاهد، بذرهای پرایمینگ ماتریکس نشده بودند. با آزمون جوانه زنی استاندارد درصد جوانه زنی نهایی، درصد گیاهچه های عادی و غیرعادی، متوسط زمان جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه و سرعت جوانه زنی روزانه تعیین شدند. نتایج نشان داد، اعمال تنش خشکی بر گیاه مادری سبب کاهش درصد جوانه زنی نهائی، گیاهچه های عادی و شاخص های سرعت جوانه زنی و افزایش درصد گیاهچه های غیرعادی و متوسط زمان جوانه زنی گردید. بذرهای رقم  l17در شرایط تنش خشکی از درصد جوانه زنی نهائی بیشتر و درصد گیاهچه های عادی کمتری نسبت به سایر ارقام مورد بررسی برخوردار بودند. به طورکلی پرایمینگ ماتریکس سبب بهبود صفات مرتبط با جوانه زنی مورد بررسی بذرهای تولید شده تنش خشکی گردید و با افزایش شدت تنش خشکی این بهبود مشهودتر بود. بسترهای جامد ورمی کولیت، زئولیت، کمپوست و پرلیت به ترتیب از اثر بهبود دهنده بیشتری برخوردار بودند. بذرهای رقم hamilton تولید شده در شرایط تنش و بدون تنش خشکی، پرایمینگ ماتریکس شده با بستر جامد ورمی کولیت از بیشترین بهبود برخوردار بودند.