ارزیابی کارایی دو نرم‌افزار hec ras2d و cche 2d در پهنه‌بندی سیلاب ناشی از شکست سد و مدیریت ریسک سیلاب (مطالعه موردی: سد بارون)

در پی وقوع شکست سد حجم عظیمی از آب به طور ناگهانی رها شده و باعث به وجود آمدن امواج بزرگ سیلاب مخرب در پایین دست می شود و سبب خسارات جانی و مالی فراوانی می گردد. نتایج این تحلیل علاوه بر کمک به ارزیابی میزان خطر در پایین دست، امکان برنامه ریزی جهت پیشگیری از بروز خسارت در نقاط مختلف و نیز عملیات نجات و کنترل فاجعه ناشی از شکست سد را فراهم می کند. سد بارون در جنوب شهرستان ماکو، بر روی رودخانه زنگمار احداث‌شده است. تا کنون پژوهشی در زمینه شکست این سد و عواقب و میزان خسارات ناشی از آن در پایین دست که در واقع محل قرارگیری شهر ماکو می باشد صورت نگرفته است. در این تحقیق با استفاده از مدل های دوبعدی hec ras و cche2d مدل‌سازی شکست سد و روند‌یابی جریان سیلابی ناشی از شکست سد خاکی بارون ماکو انجام‌یافته و در ادامه پهنه‌ی عمق و سرعت جریان ارائه‌شده است. در مقایسه‌ی دو نرم‌افزار می توان گفت در نرم‌افزار hec ras تعداد نقاط در نظر گرفته‌شده در یک مقطع محدود است و نرم‌افزار تنها تعداد 300 نقطه را قادر است در یک بازه شناسایی کند ولی در نرم‌افزار cche2d چنین محدودیتی ازنظر شبکه‌بندی وجود نداشته و می‌توان مقطع عرضی را تا چندین کیلومتر گسترش داد. بیشترین اختلاف ازنظر زمان در رسیدن پیشانی موج مربوط به بازه‌ی آخر، انتهای شهر ماکو، بوده و دلیل آن وسیع‌تر کردن عرض شبکه مش‌بندی است. در انتهای شهر ماکو به دلیل پایین بودن ضریب زبری مانینگ و همچنین هموار بودن مسیر منطقه عمق آب کاهش پیداکرده و بیشتر در مقطع عرضی گسترش می‌یابد. بیشترین مناطقی که احتمال به زیر آب رفتن دارند، مناطق روستای قلعه جوق و شهرک ولیعصر می‌باشند. طبق پهنه‌ی شاخص مخاطره خطر سیلاب در اکثر نواحی منطقه 100 بوده که نشان می‌دهد در صورت رخداد شکست سد، میزان خسارات جانی و مالی بسیار بالا خواهد بود.

evaluation of performance of hec ras2d and cche2d soft wares in flood zoning due to dam break and risk management of its flood (case study: baron dam)

baron dam is located 12 km south of makou city, on the zangmar river near the village of baron. in this study, using two dimensional models of hec ras and cche2d, modeling of dam failure and flood flow routing due to failure of baron makou embankment dam performed and so on the depth and speed of the flow presented. according to the depth range and speed flow, the risk index map obtained and flood risk management is prepared and presented according to the time of flooding to different downstream points. comparing the two software, it can be said that in hec ras software, the number of points considered in one section is limited and the software can detect only 300 dots in a period, but in cche2d software there is no such limitation in terms of mesh network and the cross section can be extended up to several kilometers. the biggest time difference in the arrival of the wave front is related to the last period, the end of mako city, and the reason is that the mesh size is greater. at the end of makou city, due to the low manning coefficient and also the smoothness of the area route, the water depth decreases and extension more in the cross section. the most areas that are likely to be submerged are qaleh juq village and valiasr town. according to the risk index, the risk of flooding is 100 in most parts of the region, which indicates that in the event of a dam failure, the loss of life and property will be very high.