توسعه‌ مدل ریسک ایمنی شبکه ریلی مبتنی بر ریزش تونل به کمک شبکه بیزی

بررسی ایمنی شبکه‏ی حمل و نقل ریلی، به عنوان بخش زیربنایی اقتصاد، بازتابی از سطح ایمنی کل شبکه حمل و  نقل کشور می‏باشد. یکی از چالش‏های تهدیدکننده ی ایمنی در شبکه‏ی ریلی، وضعیت تونل‏های راه‏آهن کشور به لحاظ عملکرد در دوره ی بهره‏برداری و تحلیل عواقب خطرات آن است. امروزه، شبکۀ بیزی، روش شناخته شده ای برای مدل‏سازی گرافیکی عوامل موثر در رخداد حوادث و تحلیل احتمالات شرطی مربوطه است. به منظور ارائه ی مدلی برای تحلیل ریسک و انطباق هرچه بیشتر آن با شرایط موجود تونل‏های ریلی کشور، مراحل مدل‏سازی اثر ریسک ریزش تونل در دو بخش انجام شده است. در بخش نخست، علل و عوامل اصلی و مورد اتفاق خبرگان در ریزش تونل شناسایی و بر اساس تواتر رخداد، امتیازدهی شده و شبکه‏ی مربوطه اجرا گردید. در بخش دوم، به تعیین سناریوهای مختلف پس از ریزش تونل، عواقب حادثه و برخی اقدامات اصلاحی پیشنهادی، تحلیل سناریوها و در نهایت ارائه مدل ریسک ایمنی بر اساس هر کدام از درجات شدت تعریف شده، پرداخته شده است. مدل‏سازی بر اساس آمار حوادث ریلی ده سال اخیر و با الگوریتم شبکۀ بیزی در نرم‏افزار متلب انجام شده است. خروجی مدل نشان داد که نفوذ آب در تونل‏های بدون پوشش دائمی، به عنوان شدیدترین ریسک با بیشترین تواتر، که بر اساس تعاریف دستورالعمل های معتبر به عنوان علت و شدت درجه اول طبقه بندی می‏شود، قابل ذکر است.

Developing a safety risk model for railway network considering tunnel fall using Bayesian network

Evaluating the safety of the railway network as the fundamental part of the economy development reflects the safety of the entire transportation network of a country. One of the challenges threatening the railway safety is the railway tunnel conditions in terms of safe operating during operation period and analyzing the consequences of its hazards. Today, Bayesian network are the most identified methods to graphically model the causes of accidents and their conditional probabilities. In order to develop a model that best matches the real condition of the railway tunnels risks, modeling process divided in to two sections; in the first section, the compromised causes that identified and concluded by the specialists scored according to their frequency of happening and the related network constructed. Second section joints the cause and consequence analysis of different scenarios offering remedial actions and concluding the final model based on severity degrees defined. Outcome of the model shows the high probability for water penetration in tunnels without permanent lining as the most important cause and the first degree of the accident severity according to the guideline as the most frequent consequence of the risks identified.