پهنه‌بندی خطر سیل با استفاده از تحلیل چندمعیاره و Gis (مطالعه موردی: شهرستان ایذه)

زمینه و هدف: وقوع سیلاب های متعدد در مناطق مختلف کشور همواره خسارات فراوانی را در زمینه های مختلف به همراه داشته است ازاین رو تهیه و تدوین یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلاب امری ضروری به نظر می رسد. توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه ها و بستر سیلاب دشت ها بدون توجه به شرایط هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حاکم بر رودخانه، باعث افزایش خطر سیلاب می شود. لذا مدیریت سیلاب و شناسایی پهنه های در معرض خطر برای کاهش آسیب های ناشی از سیل و به حداقل رساندن خسارت و کنترل آن در محیط شهری و روستایی امری ضروری است. هدف انجام این پژوهش پهنه بندی خطر سیلاب در شهرستان ایذه است.روش: برای رسیدن به این هدف از 11 شاخص شامل، آبخوان ها، اقلیم، پوشش گیاهی، ارتفاع، خاک شناسی، فاصله از شبکه آبراه ها ، سازنده های زمین شناسی، کاربری اراضی، هم تبخیر، هم بارش و هم دما استفاده شده است. با استفاده از روش ahp وزن نسبی معیارها به دست آمده است و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی لایه های موردنظر هم پوشانی شده اند.یافته ها: نقشه نهایی پهنه بندی سیلاب نشان داد که حدود43 درصد از شهرستان در پهنه خطر خیلی زیاد، 14/16 درصد در پهنه خطر زیاد، 46/12 درصد در پهنه خطر متوسط، 91/10 درصد در پهنه خطر کم و 3/8 درصد خیلی کم از لحاظ سیل گیری قرار دارد. به طورکلی حدود60 درصد از پهنه های شهرستان درخطر سیل گیری خیلی زیاد و زیاد است.نتیجه گیری: طبق نقشه ارزیابی خسارت، بیشترین خسارت مربوط به مناطق شهر ایذه، سوسن شرقی و غربی و روستاهای دنباله رود جنوبی است. می توان گفت مناطقی که در موقعیت کوهستانی واقه شده اند، درخطر سیل گیری قرار دارند. زیرا تمام این مناطق در بین کوه ها و یا محل تلاقی دره ها و تنگه ها واقع شده اند. به طورکلی می توان گفت نقشه های ریز پهنه بندی خطر سیلاب، به مدیریت غیر سازه ای سیل کمک می کند و به مدیران برنامه ریزی این امکان را می دهد تا بخش های امن ، از نظر سیل خیزی را برای توسعه انتخاب کنند.