بررسی آسیب‌پذیری لرزه ای بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان سنقر و کلیایی در استان کرمانشاه از منظر غیر‌سازه ای و عملکردی

مقدمه: مراکز درمانی به عنوان اصلی ترین سازمان های درگیر در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه، لازم است بیش از سایر بخش های جامعه به لحاظ ایمنی سازه ای، غیر سازه ای و عملکردی مورد توجه قرار گیرند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل محیطی داخلی و خارجی موثر در آسیب پذیری غیر سازه ای و عملکردی بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان سنقر و کلیایی در استان کرمانشاه، رتبه بندی آنها و تعیین بهترین استراتژی جهت کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله می باشد.روش: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی، به شیوه پیمایشی می باشد که با استفاده از روش ترکیبی ahpswot انجام شده است. بدین ترتیب که با بهره گیری از تکنیک swot به شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت ها و تهدیدهای خارجی اقدام گردید و سپس با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (ahp) به اولویت بندی و رتبه بندی عوامل درونی و بیرونی و تعیین ارزش نهایی آنها و اتخاذ بهترین راهبرد در قالب استراتژی های so، wo، st و wt پرداخته شد. گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز بر مبنای مطالعات کتابخانه ای، مشاهده، مصاحبه با کارکنان و مسئولین بیمارستان و اجرای پرسشنامه در میان پرسنل بیمارستان صورت گرفت.یافته : بر اساس بررسی های صورت گرفته و پرسشنامه توزیع شده، مواردی چون وجود سیستم هشدار، مانور، امکانات اسکان موقت، آموزش کارکنان و توجه به بحث تخلیه اضطراری، از جمله مهمترین معیارهای موثر در رابطه با کاهش آسیب پذیری بیمارستان تشخیص داده شد. در اجرای پرسشنامه در میان پرسنل، 95 درصد از پاسخگویان به لزوم وجود سیستم هشدار کارا و مناسب در بیمارستان به هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه اشاره داشتند. 20 درصد از کارکنان، عدم آموزش پرسنل بیمارستان به منظور اقدام مناسب در زمان وقوع زلزله را به عنوان نقطه ضعف عمده این مرکز درمانی عنوان کردند، در حالیکه سایرین به وجود مشکلاتی در امر تخلیه اضطراری در شرایط بحرانی احتمالی اشاره نمودند.نتیجه گیری: تحلیل و اولویت بندی معیارهای تعیین شده در رابطه با آسیب پذیری لرزه ای بیمارستان بیانگر آن است که فرصت های خارجی و نقاط ضعف داخلی امتیاز بیشتری را نسبت به نقاط قوت و تهدیدها به خود اختصاص دادند. در نهایت استراتژی wo (راهبرد بازنگری) با امتیاز نهایی 0.39 ، از میان استراتژی های چهارگانه مدل swot به عنوان اولویت بالاتر انتخاب گردید؛ بدین معنا که با به کارگیری فرصتهای خارجی موجود، می توان نقاط ضعف داخلی را حذف یا کاهش داد و بدین طریق به کاهش آسیب پذیری بیمارستان در برابر زلزله اقدام نمود.

Non-structural and functional vulnerabilities assessment of Imam Khomeini Hospital located in Songhor and Kolya’ee township, Kermanshah province

Background: Health Centers, as the most involved organizations at the time of occurrence disasters, need to be considered more important than other parts of society from functional, structural and nonstructural viewpoints. The objective of this research is identification of internal and external factors that affect nonstructural and functional vulnerabilities of Imam Khomeini Hospital in Songhor township (Kermanshah province), and ranking them in order to determine the best strategy for reducing vulnerability against earthquake.Method: This is a descriptiveanalytical survey research which applies AHPSWOT hybrid method. First internal factors (strengths and weaknesses) and external ones (opportunities and threats) were recognized by using SWOT model, and then these factors were weighted and ranked through applying AHP method in order for the best strategy to be find. Data gathered through literature review, observation, interview with the staff and applying questionnaire among the personnel.Findings: According to the findings of this survey and the questionnaires distributed among the personnel in different sections of the hospital, several factors including warning system, drills, temporary housing facilities, staff training, and emergency evacuation were determined as the most important factors related to reducing vulnerabilities of the Hospital. About 95% of the respondents believed that an appropriate and effective warning system is necessary for hospital. 20% of the staff stated that lack of training for personnel for acting properly at the time of occurrence of earthquake, is the weak point of this hospital; while others mentioned problems related to ldquo;emergency evacuation in critical conditions rdquo; as the weak point.Conclusion: Data analysis and prioritizing defined criteria related to seismic vulnerability of the said hospital demonstrated that external opportunities and internal weak points gained the highest score among the main four factors. Finally WO strategy (with a final score of 0.39) ranked first and was chosen as the best strategy; which means that through utilization of available external opportunities, internal weak points will be eliminated or reduced. In this way, seismic vulnerability of the hospital will be reduced as well.