بررسی اثرات انسجام اجتماعی در مدیریت بحران زلزله از دیدگاه ساکنان محلی، مطالعه موردی: ازومدل شمالی، شهرستان ورزقان

زمینه و هدف: بدون تردید یکی از بلایای طبیعی که زندگی انسان را در طول تاریخ تهدید کرده و از مخرب ترین پدیده های طبیعت محسوب می شود و گاه تمدن های بشری را منقرض نموده، زلزله می باشد. این پدیده در هر زمانی از سال، روز یا شب ممکن است رخ دهد؛ از مهم ترین ویژگی های این پدیده طبیعی، غیر قابل پیش بینی و ناگهانی بودن وقوع آن و هم چنین کوتاه بودن زمان برای عکس العمل در مقابل آن می باشد. هدف این مقاله بررسی اثرات انسجام اجتماعی در مدیریت بحران زلزله از دیدگاه ساکنان محلی در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می باشد.روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های ترکیبی است که با استفاده از تکنیک های کیفی (مصاحبه نیمه ساختار یافته) و کمی (پرسش نامه لیکرت) انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها را شامل می شود. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته بوده است که برای اطمینان از روایی آن به مصاحبه اکتشافی با 32 خانوار زلزله زده پرداخته شد. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 0.74 الی 0.84 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارspss انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد.یافته: یافته های این تحقیق نشان داد که اثرات انسجام اجتماعی در مدیریت بحران زلزله در منطقه مورد مطالعه با تقویت هم زیستی اجتماعی و نشاط اقتصادی، تقویت ارتباطات اجتماعی و تسهیم دانش، تقویت خودارزشمندی و مداخله گری اجتماعی و تقویت تعاملات و شادکامی اجتماعی ارتباط دارد.نتیجه گیری: نتایج مدل تحلیل عاملی نشان داد مهم ترین اثرات وقوع زلزله در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (تقویت هم زیستی اجتماعی و نشاط اقتصادی، تقویت ارتباطات اجتماعی و تسهیم دانش، تقویت خودارزشمندی و مداخله گری اجتماعی و تقویت تعاملات و شادکامی اجتماعی) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 75.5 می باشد؛ و در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

A Survey on Social Cohesion Impacts on Earthquake Disaster Management From Local Community viewpoint, Case Study: North Ozumdel,Varzgan County

Background and objective: Undoubtedly, one of the devastative natural disasters that threatened human life along history and sometimes led to elimination of human civilization is earthquake. Earthquake may occur suddenly and at any time of year, day or night. The main characteristics of this natural event are being sudden and unpredictable and also, time shortage for reaction against it. The objective of this research is studying social cohesion impacts on earthquake disaster management from local community viewpoint who residing in Varzagan rural area. Method: The method of present research was analytical ndash;descriptive that has been done through qualitative techniques including Semi Structured interview and Likert questionnaire. Data gathered from sample population residing in North Ozumdel. For examining validity of questionnaire, pretest has been done and data gathered from 30 participants from similar region. Reliability of questionnaire was 0.74 to 0.84 based on the data collected and Alpha Cronbach formula. Data analysis has been done by SPSS software. Findings: The results of this research demonstrated that impacts of social cohesion on earthquake disaster management in the afore said region is correlated with social coexistence, economic vitality, strengthening social communication, knowledge transfer, reinforcing self esteem and social intervention and enhancing social interaction and vitality. Conclusion: Result of data analysis showed that the most important impacts of earthquake in the said rural areas are four factors as strengthening social coexistence and economic vitality, reinforcing social communication and knowledge transfer, increasing self esteem and social intervention and enhancing social interactions and vitality and that the variance and explained accumulated variance number is (75.5) according to said four factors. Finally, based on the results analysis, some applied recommendations have been provided.