تحلیل پویایی سیستم مدیریت بحران سوانح هوایی به‌منظور توسعه سیاست‌های پیشگیری سوانح مبتنی بر ارتقای ایمنی پرواز

زمینه و هدف کشف علت بروز سوانح هوایی و پیشگیری از آن‌ها به‌عنوان موتور محرک تحقیق و توسعه صنعت هوایی مرجعی برای برطرف کردن ایرادات طراحی و ساخت به‌منظور پیشگیری از سوانح هوایی در آینده است. پژوهش حاضر در جست‌وجوی پویایی‌های مدیریت بحران سوانح هوایی کشور و شناسایی سیاست‌های پیشگیری از سوانح هوایی است.روش برای این منظور پس از مرور مطالعات سوانح هوایی، مدل پویایی سیستم مدیریت بحران سوانح هوایی با مشارکت سیاست‌گذاران و خبرگان حوزه هوانوردی طراحی شد. پس از اعتبارسنجی، مدل در افق 20 ساله شبیه‌سازی شد و با‌توجه‌به نتایج تحلیل حساسیت مونت‌کارلو، سیاست‌های پیشگیری از سوانح هوایی مبتنی بر 3 راهبرد توسعه ناوگان هوایی کشور، استانداردسازی و ارتقای ایمنی پرواز و توسعه صلاحیت پروازی خلبانان شناسایی شد. سیاست‌های هر راهبرد به‌طور جداگانه بر روی مدل اعمال و نتایج مقایسه شد.یافته ها بر مبنای یافته‌های حاصل از شبیه‌سازی مدل، سیاست‌های ترکیبی منتخب ارائه شد: 1. تامین مالی و تخصیص بودجه به توسعه ناوگان و خرید هواپیمای جدید به‌منظور کاهش 50 ‌درصدی ناوگان فرسوده در طول 5 سال؛ 2. حمایت از صنایع داخلی دانش‌بنیان ناوگان هوایی کشور و انتقال فناوری‌های پیشرفته به داخل در قراردادها؛ 3. متناسب‌سازی استاندارد برنامه‌ریزی پرواز و هواپیماهای در دسترس؛ 4. افزایش نظارت بر کیفیت اجرای برنامه‌ریزی پروازها طبق استانداردهای بین‌المللی؛ 5. تخصیص منابع مالی توسعه ناوگان هوانوردی به توسعه تجهیزات ایمنی پرواز؛ 6. بررسی و ریشه‌یابی علل سوانح هوایی و اجرای دستورالعمل ارزیابی ریسک طبق دستورالعمل‌های بین‌المللی (cad1119 کشوری)؛ 7. افزایش بهره‌وری دوره‌های آموزش عالی هوانوردی و توسعه صلاحیت کارکنان پروازی؛ 8. افزایش نظارت بر رعایت شرایط آمادگی جسمی و روحی خلبانان برای پرواز.نتیجه گیری مدل پیشنهادی کاربردی از پویایی‌شناسی سیستم مدیریت بحران سوانح هوایی به‌منظور توسعه ابزار سیاست‌گذاری پیشگیری از سوانح هوایی، مبتنی بر ارتقای ایمنی پرواز است و کارایی آن باتوجه‌به داده‌های سازمان هواپیمایی کشوری و ایکائو نشان داده شده است.

dynamics analysis of the aviation accident management system in iran and identifying the prevention policies

background and objective discovering the causes of aviation accidents and their prevention as well as solving aircraft design and construction defects are needed to prevent aviation accidents in the future. the present study aims to investigate the dynamics of the aviation accident management system in iran and identify prevention policies.method in this study, a dynamic model for the aviation accident management system of iran was designed based on the opinions of policy-makers and aviation experts. after validation, the model was simulated for a 20-year time horizon. according to the monte carlo sensitivity analysis results, the aviation accident prevention policies were identified based on three strategies: development of the country’s aircraft fleet, standardization and improvement of flight safety, and development of pilots’ flight competencies. after applying the policies of each strategy separately on the tested model, the results were compared.results the identified policies included: 1. financing and budget allocation for aircraft fleet development and purchasing new aircraft to reduce the obsolete fleet by 50% in 5 years, 2. supporting the aircraft industries in the country and transferring advanced technologies to the country in contracts, 3.) improving the standards of flight planning and existing aircraft, 4. increasing the monitoring of flight planning implementation quality according to international standards, 5. using the aircraft development financial resources for the development of flight safety equipment, 6. investigating the causes of aviation accidents and implementing risk assessment tests according to national guidelines (cad 1119), 7. increasing the productivity of aviation higher education courses and improving the competences of pilots and 8. increasing the monitoring of pilots’ physical and mental fitness for flight. conclusion the proposed dynamics model of the aviation accident management system in iran is an efficient model according to the data of national and international civil aviation organizations.