مروری بر کاربرد فناوری‌های سنجش از دور در مدیریت بحران (با تاکید بر مخاطرات طبیعی)

زمینه و هدف امروزه، وقوع مخاطرات با منشا طبیعی یا انسانی به موضوعی نگران‌کننده در سراسر جهان تبدیل شده است. مخاطرات عمدتاً بدون هشدار رخ می‌دهند و با توجه به شدت، فراوانی و پیچیدگی ممکن است خسارات زیادی برای انسان و دستاوردهای آن به همراه داشته باشند. مقاله حاضر، مروری بر چگونگی استفاده از فناوری‌های سنجش از دور در مدیریت مخاطرات طبیعی ارائه می‌دهد و بر روش‌هایی برای بهبود درک انسان از محیط ساخته‌شده و آسیب‌پذیری آن در برابر مخاطرات طبیعی و همچنین روش‌هایی برای ارزیابی بهتر تاثیر مخاطرات طبیعی بر مناطق شهری متمرکز شده است.روش به‌منظور بررسی کارایی فناوری‌ سنجش از دور در مدیریت مخاطرات، تعدادی از مطالعات موردی مانند زلزله مرمره ترکیه در سال 1999، زلزله بم در سال 2003 و زلزله و سونامی اقیانوس هند در سال 2004 مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل نتایج ارائه شده است. در نهایت، این مقاله بحث مختصری درباره جهت‌گیری‌های احتمالی آینده سنجش از دور را در مدیریت مخاطرات ارائه می‌دهد تا پیشرفت‌ها و چالش‌های این فناوری در تحقق کاربرد گسترده‌تر آن در مخاطرات آینده بررسی شود. یافته ها تجزیه‌و‌تحلیل منابع نشان دادند فناوری سنجش از دور، کارایی قابل‌توجهی را در تعیین مقدار خسارت پس از فاجعه، نظارت بر پیشرفت بازیابی و بازسازی پس از فاجعه و توسعه اطلاعات در خصوص زیرساخت‌های شهری آشکار می‌کند. گردآوری یک پایگاه داده جامع و دقیق از زیرساخت‌های حیاتی موجود در مدیریت مخاطرات اضطراری است؛ زیرا یک خط‌پایه برای برآورد میزان واقعی خسارت و تلفات مربوطه پس از وقوع یک رویداد تعیین می‌کند. برآورد خسارت آنی پس از وقوع یک مخاطره طبیعی یا انسانی، فرایند واکنش را آغاز می‌کند و اطلاعاتی در خصوص اولویت‌بندی تلاش‌های امدادی و خسارت اولیه فراهم می‌کند. فناوری‌های مبتنی بر سامانه موقعیت‌یابی جهانی یکی از دلایلی بود که باعث شد تلاش‌های تشخیص میدانی پس از مخاطرات بزرگ به‌طور قابل‌توجهی بهبود یابد. این قابلیت، زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی ادغام شود. نتیجه گیری در دهه‌های گذشته، فناوری سنجش از دور به‌طور گسترده‌ای برای توضیح میزان تاثیرات ناشی از زلزله، سونامی، طوفان، سیل، آتش‌سوزی جنگلی و حملات تروریستی استفاده شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق، نمایان است که به دلیل وجود تصاویر ماهواره‌ای با وضوح مکانی بالا و همچنین در دسترس بودن آن‌ها، فناوری سنجش از دور می‌تواند در تمام جنبه‌های مدیریت بحران موثر باشد.

an overview of the application of remote sensing technologies in disaster management (with an emphasis on natural hazards)

background and objective the increasing occurrence of natural or human-caused hazards is a significant global concern. these hazards often strike unexpectedly and, due to their intensity, frequency, and complexity, can inflict considerable damage on humans and their accomplishments. this article offers an overview of utilizing remote sensing technologies for managing natural hazards. it focuses on enhancing our understanding of the built environment’s vulnerability to such hazards and on developing methods to more accurately assess their impact on urban areas.method to evaluate the effectiveness of remote sensing technology in risk management, this paper presents several case studies, including the 1999 marmara earthquake in turkey, the 2003 bam earthquake in iran, and the 2004 indian ocean earthquake and tsunami. these studies are based on library research and analysis of results. the paper concludes with a discussion on potential future directions of remote sensing in hazard management, exploring the technological advances and challenges that could broaden its application in addressing future hazards.results analysis of sources indicates that remote sensing technology is highly effective in assessing damage post-disaster, monitoring recovery and reconstruction progress, and enhancing knowledge about urban infrastructure. establishing a comprehensive and accurate database of critical infrastructure is essential for emergency risk management, as it provides a baseline for estimating actual damage and related losses following an event. immediate damage assessment after a natural or man-made hazard is crucial for initiating the response process and informing the prioritization of relief efforts and initial damage evaluations. the integration of gps-based technologies with gis systems has notably improved field detection efforts after major disasters, underscoring the importance of these technologies in disaster response.conclusion over the past decades, remote sensing technology has seen widespread use in assessing the impact of earthquakes, tsunamis, storms, floods, forest fires, and terrorist attacks. the research findings clearly indicate that remote sensing technology, leveraging satellite imagery with high spatial resolution and widespread availability, can effectively contribute to all facets of crisis management.