اولویت‌بندی میزان اثرگذاری شبکه‌های ماهواره‌ای و تلویزیونی فارسی زبان بر سبک زندگی پس از بحران کرونا

زمینه و هدف: سرزمین ما از نظر مصائب و بلایای طبیعی در زمره کشورهای آسیب‌پذیر می‌باشد، به گونه‌ای که در طول قرن بیستم، آمار زیان‌های انسانی و مادی حاصل از حوادث، ایران را در شمار ده کشور اول جهان از حیث حادثه‌خیزی و آسیب‌پذیری قرار داده است. از طرفی با توجه به نقشی که رسانه‌ها در عصر رسانه یا عصر بازنمایی در شکل دادن به فهم و تخیل ما از فاجعه در دنیای امروز دارند، یکی از ابعاد مهم فاجعه، شناخت شیوه عمل رسانه‌های دیداری و شنیداری و مجازی در هنگام بروز فاجعه است. از این رو بدون شناخت عملکرد رسانه‌های جمعی عملاً نمی‌توانیم بسیاری از ابعاد بحران و واکنش جامعه به آن را در سطح ملی و بین المللی بشناسیم. رسانه‌ها نه تنها در هنگام بروز فاجعه، در اطلاع‌رسانی، تشویق و ترغیب جامعه به امدادرسانی و بسیج امکانات نقش اساسی دارند، بلکه در نوسازی و احیای جامعه و تغییراتی که در باورها، رفتارها و سبک زندگی افراد جامعه پیش، حین و پس از آن وجود دارد، بسیار موثر می‌باشند. روش: در این پژوهش سعی شده است که به تعیین اولویت‌بندی و اثرگذاری شبکه‌های ماهواره‌ای و تلویزیونی فارسی‌زبان بر سبک زندگی پس از بحران کرونا با یک مدل ریاضی تحلیل پوششی داده‌های ناهموار پرداخته شود. این پژوهش کاربردی و روش آن زمینه-موردی است و به منظور سنجش شبکه‌های مورد مطالعه پژوهش، ابتدا مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای بر روی متغیرها و شاخص‌های سبک زندگی پس از کرونا صورت گرفت و بعد از بررسی مقالات، جهت احصاء شاخص‌های پژوهش، مصاحبه‌ای هدایت‌شونده با متخصصین این حوزه که حداقل 10 سال سابقه فعالیت درحوزه‌های سبک زندگی، رسانه و فرهنگ را داشتند، انجام شده ‌است. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که بیشترین تاثیر سبک زندگی پس از بحران کرونا را شبکه من و تو داشته است و پس از آن شبکه نسیم و شبکه جم در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. نتیجه گیری: با توجه به رتبه‌بندی شبکه‌ها این نکته حائز اهمیت است که کوتاهی و عدم اقدام شبکه‌های داخلی مانند عدم اطلاع‌رسانی سریع، دقیق و شفاف و کتمان حقایق و آمارها، فرصت را در اختیار شبکه‌های ماهواره‌ای قرار داده است و سرمایه اجتماعی این شبکه‌ها را کاهش می‌دهد. از طرفی در صورت تولید برنامه‌های با کیفیت و متناسب با سلیقه مخاطب مانند برنامه‌های تفریحی و خانوادگی در شبکه نسیم، امکان رقابت و نقش‌آفرینی و تاثیرگذاری برای شبکه‌های داخلی فراهم می‌آید.

designing a model to measure the performance of persian language satellite and television networks in the lifestyle after the corona crisis

aim and background: our country is one of the most vulnerable countries in terms of suffering natural disasters in such a way that during the 20th century, the statistics of human and material losses resulting from incidents have placed iran among the top ten countries in the world in terms of disaster and vulnerability; on the other hand, considering the role of the media in the representation era or the age of media in shaping our understanding and imagination of disasters in today’s world, one of the important dimensions of disasters is to know how visual, audio and virtual media work during a disaster. therefore, without knowing the performance of the mass media, we cannot practically know many aspects of the disasters and society’s response to it at the national and international level. the media not only informs, encourages and persuades the society to provide relief and mobilize facilities when a disaster occurs but also they are very effective in the renewal and revival of the society and the changes that occur in the beliefs, behaviors and lifestyles of the members of the society before, during and after it.method: in this research, it has been tried to determine the prioritization and effect of persian language satellite and television networks on the lifestyle after the corona crisis with a mathematical model of rough data envelopment analysis. this research is an applied study and its method is case-based and in order to measure the before mentioned channels, field and library studies were conducted on the variables and indicators of lifestyle after corona, at first; and after reviewing the articles, in order to calculate the research indicators, a guided interview was conducted with experts in this field who had at least 10 years of experience in the fields of lifestyle, media and culture.findings: the findings of this research indicate that manoto channel has had the greatest impact on the people’s lifestyles after the corona disaster and after that the nasim and gem channel are in the second and third places.results: according to the ranking of the channels, it is important that the lack of actions of the domestic channels, such as lack of quick, accurate and clear information and concealment of facts and statistics, gives the opportunity to the satellite channels and reduces their social capitals; on the other hand, in the case of producing high-quality programs that suit the audience’s taste, such as entertainment and family programs in nasim channel provides the possibility of competition and influence for domestic channels.