مروری بر تجربه‌های مداخلات بزرگ مقیاس بازآفرینی شهری و درس‌آموزی برای کاهش آسیب‌پذیری‌ها

زمینه و هدف: با توجه به آسیب‌پذیری کالبدی پهنه‌های وسیعی از بافت‌های فرسوده مناطق مرکزی و میانی شهرها در برابر زلزله و اولویت حفظ جان ساکنان و شاغلان و حاضرین در این مناطق، فرآیند بازآفرینی شهری می‌تواند به ‌عنوان یکی از موثرترین شیوه‌ها جهت افزایش تاب‌آوری کالبدی به عنوان بخشی از مراحل پیشگیری، آمادگی و مقابله از چرخه مدیریت بحران، در این نواحی مطرح گردد. استفاده از شیوه مداخلات بزرگ مقیاس بازآفرینی شهری با توجه به ‌سرعت کم نوسازی بافت‌های فرسوده، ضرورتی حیاتی می باشد.روش: این پژوهش از نظر هدف، مروری و کاربردی بوده و از نظر نوع داده‌ها، کیفی است. در این تحقیق به‌ صورت نظام‌مند، داده‌های مورد نیاز از منابع کتابخانه‌ای، سایت‌های خبری و مصاحبه‌های باز و نیمه‌ساختاریافته با برخی از کارشناسان و مدیران فعال در امور شهری، گردآوری شده و با مقایسه و ترکیب داده‌های به‌ دست‌آمده، نتایج پژوهش به روش فراتحلیل، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : وسازی بافت‌های فرسوده می‌بایست در سال 1394 پایان می‌یافت؛ این در حالی است که عملیات اجرایی بافت‌های فرسوده نه ‌تنها خاتمه پیدا نکرده است بلکه در سال 1399 مساحت بافت‌های فرسوده شهری با افزایش حدود 7 هزار هکتاری به 148 هزار هکتار افزایش‌ یافته است. از طرفی با توجه به آسیب‌پذیری کالبدی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد مناطق مرکزی و میانی شهرها در برابر احتمال وقوع زلزله، این مقاله به دنبال بررسی چگونگی انجام مداخلات بزرگ مقیاس جهت تسریع در فرآیند نوسازی بافت‌های فرسوده و کاهش آسیب‌پذیری‌های موجود می باشد. در راستای تحقق این هدف، ضمن بررسی مفهوم رایج بازآفرینی شهری در دنیا، مقایسه‌ای اجمالی از انجام برخی از مداخلات بزرگ مقیاس بازآفرینی شهری در داخل و خارج از کشور انجام داده است. نتیجه‌گیری: در این پژوهش ضمن بررسی تاریخچه شکل‌گیری بازآفرینی شهری بر اهمیت بازشناخت مفاهیم و اهداف بازآفرینی شهری و استفاده از تجارب مداخلات شهرهای موفق دنیا در زمینه رفع آسیب‌پذیری‌های کالبدی و استفاده از روش مداخلات بزرگ مقیاس تاکید شده است. بر اساس مفروضات پژوهش، بازآفرینی شهری فرآیندی مداخله‌گر و یک برنامه راهبردی با دیدی آینده‌نگر می باشد که همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، محیطی محدوده هدف را مورد توجه قرار می‌دهد.

An overview of the experiences of large-scale urban regeneration interventions and lessons learned to reduce vulnerabilities

Background and objective: Due to the physical vulnerability of large areas of wornout tissues in the central and middle areas of cities against earthquakes and the priority of saving the lives of residents, urban regeneration process can be considered as the most important way to increase physical resilience in crisis management cycle. The use of largescale urban regeneration interventions is a vital necessity given the speed of renewal in wornout structures.Method: This research is qualitative in terms of review and practical purpose and qualitative in terms of data type. In this research, the required data are systematically collected from library resources, news sites and open and semistructured interviews with some experts and managers active in urban affairs, and by comparing and combining the obtained data, the research results The metaanalysis method has been analyzed.Findings: the Renewal of wornout structures should have been completed in 1994, while the executive operations of wornout structures not only did not end, but in 1399 the area of ​​wornout urban structures increased by about 7,000. Hectare has increased to 148 thousand hectares. On the other hand, due to the physical vulnerability of worn and dysfunctional tissues in central and central cities to the possibility of earthquakes, this article seeks to investigate the reasons for not using largescale interventions to accelerate the process of regeneration of worn tissues and reduce existing vulnerabilities. In order to achieve this, while examining the common concept of urban regeneration in the world, it has made a brief comparison of some largescale interventions of urban regeneration at home and abroad.Conclusion: In this study, while examining the history of urban regeneration, the importance of recognizing the concepts and goals of urban regeneration and using the experiences of successful cities in the world in eliminating physical vulnerabilities and using largescale interventions. Based on the assumptions of urban regeneration research. It is an interventionist process and a strategic plan with a forwardlooking vision that considers all economic, social, physical, and environmental dimensions of the target area.