مطالعه دوره بازگشت سیل باغات کشاورزی در حوضه آبخیز کن

زمینه و هدف: بلایای طبیعی همواره جان انسان ها را به مخاطره انداخته است. سیل یکی از مهم ترین بلایای طبیعی است که خسارات زیادی را سالانه در مناطق مختلف کشور تحمیل می کند. در این مقاله سیل و مشخصات حوضه آبریز رودخانه کن در استان تهران بررسی می شود. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی چالش های فراروی مدیریت سیل در بخش کشاورزی و ارائه راهکارهای مناسب در جهت مدیریت ریسک سیل در حوضه آبریز کن است.روش: در این مقاله با استفاده از نرم افزار gis دوره بازگشت سیل در مقیاس 5، 10، 25 و 50 ساله با در نظرگرفتن کاربری اراضی کشاورزی در حوضه آبخیز کن در شمال تهران مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. برای حوضه آبخیز کن سطوح خطر 1 تا 5 درصد با سطح آسیب ناچیز، 5 تا 10 درصد با سطح آسیب کم، 10 تا 15 درصد با سطح آسیب متوسط، 15 تا 20 درصد سطح آسیب زیاد، 20 تا 25 درصد سطح آسیب بسیار زیاد و 25 تا 30 درصد سطح آسیب ویران کننده تعریف گردید.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد که با افزایش دوره بازگشت از 5 به 10، 25 و 50 میزان آسیب در حوضه افزایش پیدا می کند. در دبی سیلابی 5 ساله و 10 ساله سطح آسیب در حوضه بسیار کم پیش بینی می شود. در دبی سیلابی 25 ساله نیز سطح آسیب متوسط ارزیابی می گردد. اما با توجه به وجود سطح آسیب ویران کننده در دبی سیلابی 50 ساله به طور میانگین 066/2 درصد اراضی در سطح آسیب متوسط تا ویران کننده قرار می گیرند.نتیجه گیری: روند رو به افزایش سیل در دهه های اخیر در حوضه کن استان تهران لزوم توجه و مطالعه هر چه بیشتر مناطق خطرپذیر سیل به منظور مدیریت ریسک سیل و توسعه برنامه های مدیریت حوضه رودخانه به خصوص در اراضی کشاورزی این حوضه را می رساند.

The study of agricultural flood return period in Can watershed

Background and objective: Natural disasters have always endangered human lives. Flood is one of the most important natural disasters that impose many damages every year in different parts of Iran. This paper tries to study flood and characteristics of Can watershed in Tehran province. The main purpose of this paper is to consider the challenges of flood management in agriculture and provide appropriate strategies in order to flood risk management in Can watershed.Methods: In this paper, using the GIS software, the flood return period of 5, 10, 25 and 50 years considering the agricultural land use in the watershed in north of Tehran will be studied. The risk level of 1 to 5 percent with an unimportant damage level, 5 to 10 percent with a low damage level, 10 to 15 percent with a moderate damage level, 15 to 20 percent with a high damage level, 20 to 25 percent with a very high damage level, and 25 to 30 percent with a destroying damage level was defined for Can watershed.Findings: The results show that increasing the return period from 5 to 10, 25 and 50 will increase the damage in the basin. The 5year and 10year floods are expected a very low damage level; the 25 years flood is considered moderate damage level as well. Considering the destroying damage level, by the average 2.066 percent of lands, a 50 years flood is a moderate to destroying damage level. Conclusion: Considering the flood risk areas in order to flood risk management and development of watershed management plans, especially in agricultural lands in Can basin is necessary due to increasing the flood risk in recent decades in Can basin in Tehran.