مکان‌‌گزینی آسیب‌دیدگان ناشی از زلزله‌ در بافت‌های تاریخی با تاکید بر مرحله‌ی‌ اسکان موقت؛ (چرایی و ضرورت‌ها)

زمینه و هدف: با عنایت به آسیب پذیری بالای بافت های تاریخی در برابر زلزله و بررسی ابعاد بحران، با توجه به ویژگی های خاص آن ها و نیز بررسی تجارب زلزله های پیشین، اسکان موقت بازماندگان از جمله مباحث مهم در فرآیند تامین سرپناه پس از سانحه است که حل منطقی آن می تواند از بروز و یا گسترش بحران های ثانویه ممانعت کند. تجارب گویای آن است که بازماندگان به ویژه در بافت های تاریخی که قرابت های اجتماعی در آنها عمیق تر است، تمایل بیشتری به ماندن در محدوده ی مکانی از خود نشان می دهند. چنانچه شرایطی برای تحقق این مهم فراهم شود، می توان انتظار داشت که بازگشت به شرایط عادی در مدت زمان کوتاه تری محقق خواهد شد. با عنایت به این مهم، سوال آن است که ضرورت اسکان موقت سانحه دیدگان زلزله در بافت های تاریخی چه بوده و بهترین راه حل برای رفع این نیاز، در زمان وقوع بحران و پس از آن چیست؟ روش: این پژوهش بر اساس رویکرد کیفی و مبتنی بر توصیف و تحلیل انجام شده است. ابتدا با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای، پیشینه ی موضوع با تکیه بر کتب، مقاله ها، گزارش ها، طرح های پژوهشی و پایان نامه های تحصیلی مرتبط، شیوه های مختلف اسکان موقت پس از زلزله مورد واکاوی قرار گرفته و و سپس به مولفه ی حس تعلق به مکان در ساکنان بافت های تاریخی و اهمیت قرابت های اجتماعی در این محیط ها، پرداخته شده است. در ادامه طبق مدل سوآت،5 داده ها، ارزیابی و استنتاجات نهایی ارایه شده است. یافته ها: مبتنی بر استتنتاجات حاصله از ارزیابی درونی و بیرونی مدل پیشنهادی، یافته ها حاکی از آن است که با توجه به حس تعلق ساکنان و پایداری اجتماعی موجود در بافت های تاریخی، بازماندگان علیرغم وجود برخی کاستی ها ، تمایل بیشتری به اسکان در مکانی همجوار با محل زیست خود دارند تا ضمن حراست از داشته های (اجتماعی، فرهنگی و مالی) خود، در روند بازسازی نیز مشارکت فعالانه داشته باشند. نتیجه گیری: از این طریق، ضمن توجه به خواسته های افراد، رغبت افراد به ماندن در محل فراهم شده و زمینه های بازگشت به زندگی و رضایتمندی ساکنان فراهم می گردد.

The selection of site for earthquake victims in historical textures based on temporary accommodation; (Why and necessities)

Background and objective: Regarding the severe vulnerability of historical textures to earthquake, studying the aspects of the crisis, the particular feature of such contexts and a considering previous related experiences, it is significantly important to temporarily house people during the process of providing a shelter after the incident. It should be noted that finding the most logical yet practical solution would prevent any further catastrophe following the very first crisis. Experience proves that residents of aforementioned with a much more depth in social relationships are far more inclined to stay in the area. Therefore, preparing the suitable circumstances would lead to a shorter time in reaching the normal stage. Hence, the question is what would make temporary shelters necessary and what could be the best solution?Method: The following research ,which is based on a qualitative approach, descriptions and analysis, studies the past of the noted issue and then the way people interact with historical places in various types, all relied on library studies. Subsequently, the data is analyzed, evaluated and resulted in conclusions according to the model of SWOT.Findings: By referring to the results of evaluating the suggested model from both inside and out, Due to a sense of belonging and ongoing social sustainability, there appears that occupants of historic places tend more than others to inhabit a location close to their residence after earthquake so that they can participate actively in the process of rebuilding while they are able to take care of their possessions (social, cultural and financial ones).Results: Not only does it culminate in taking into account the needs of people, but it also provides them the desire to stay and strive to bring back life and satisfaction.