ارزیابی، اولویت بندی و مدیریت ریسک در پروژه های گودبرداری

زمینه و هدف: پروژه های گودبرداری با توجه به اهمیت و پیچیدگی های اجرایی و نبود ساختارهای قانونی مناسب برای کنترل این گونه پروژه ها تبعات اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی فراوانی را با خود به همراه دارد. عدم اجرای صحیح در این گونه پروژه ها موجب شده است سالانه خسارت های فراوان جانی و مالی ناشی از فروریزش گودها بوجود بیاد. با بررسی حوادث ساختمانی رخ داده در طی دهه گذشته، مرحله گودبرداری بیشترین خسارت را به پروژه تحمیل کرده است. همین امر موجب شده تا بررسی ریسک های ایمنی، فنی و اجرایی این پروژه ها بسیار مهم و حیاتی باشد.روش: در این پژوهش سعی شده است با مروری بر روش های مورد استفاده در گودبرداری و با شناسایی و بررسی مناسب خطرهای موجود و استفاده از نظرات خبرگان به تجزیه و تحلیل ریسک ها پرداخته و با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره به بهینه کردن و الویت بخشی ریسک ها پرداخته شود.یافته ها: عمده ترین ریسک های موجود در پروژه های گودبرداری مربوط به وضعیت خاک، بارهای دینامیکی در مجاورت گود و ایستایی ذاتی همجواری ها است. مطالعات متعددی نشان می دهد که بی توجهی به وضعیت خاک و شرایط محیطی اطراف تاثیر بسزایی در بروز حوادث و کاهش ایمنی در پروژه های گودبرداری دارند که منجر به خسارات مالی و جانی زیادی می گردد. نتیجه گیری: با توجه به ریسک های مورد بررسی که هر یک به نحوی باعث تحمیل هزینه هایی ناخواسته به متولیان پروژه ها می شود، برای تمامی ریسک های مختلف وزن هایی بدست آمده است که بزرگی هر وزن و یا سنگینی آن نشان دهنده اهمیت بالای آن می باشد. هرچقدر ارقام مربوط به وزن هر ریسک بزرگتر باشد تبعات ناشی از آن حادثه بیشتر و هزینه های بالاتری را به متولیان پروژه تحمیل می کند. بنابراین می توان اولویت بندی مناسبی برای تخصیص بودجه در جهت ایمنی پروژه ها با توجه به هزینه بر بودن آن ها اعمال کرد.