سنجش موقعیت مکانی بنگاه و بررسی تاثیر آن بر تصمیم صادراتی بنگاه‌های صنعتی ایران

موقعیت مکانی بنگاه می‌تواند تاثیر تعیین‌کننده‌ای در موفقیت صادراتی آن داشته باشد، چرا که با توجه به صرفه­های مکانی، قرار گرفتن یک بنگاه در منطقه‌ای که دارای مزیت صادراتی می‌باشد احتمال موفقیت صادراتی آن را افزایش خواهد داد. مطالعه حاضر مدلی برای تصمیم صادراتی بنگاه‌های صنعتی ایران با تاکید بر تاثیر موقعیت مکانی آنها ارائه می‌دهد. در این‌ مدل، تصمیم صادراتی بنگاه از موقعیت مکانی و دیگر ویژگی‌های سطح بنگاه تاثیر می‌پذیرد. برای این منظور با استفاده از اطلاعات سطح بنگاهی (کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران)، متغیر تمرکز جغرافیایی- صنعتی (به عنوان شاخص موقعیت مکانی) محاسبه شده است و تصمیم صادراتی بنگاه‌های مزبور بر روی متغیر تمرکز جغرافیایی- صنعتی و متغیرهای سطح بنگاه همچون بهره‌وری نیروی کار، اندازه بنگاه و شدت سرمایه انسانی برازش شده است. یافته‌های تجربی مطالعه حاکی از آن است که نه تنها متغیرهای سطح بنگاه بر صادرات بنگاه تاثیر مثبتی دارند، بلکه موقعیت مکانی بنگاه نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در صادرات آن دارد، بدین مفهوم که وجود بنگاه‌های صادراتی در یک منطقه و یک صنعت خاص، باعث کاهش هزینه ورود به بازارهای خارجی برای سایر بنگاه‌های موجود در آن منطقه و آن صنعت می‌شود. 

Evaluating the Geographical Position of Firm and its Impact on the Export Decision of Iranian Industrial Firms

Geographical position of firm could have a significant effect on the export success of the firm, because of the economies of agglomeration. This study provides a model for export decision of Iranian industrial firms with emphasis on geographical position of firms. In this model, export decision of a firm is affected not only by firm characteristics but also by the geographical position of firm. To that end, using the firm level data of Iranian industrial firms at 2007, first the geographic industrial concentration is calculated as an indicator of geographical position, and then the export decision of these firms is regressed on geographic industrial concentration besides firm characteristic variables like labor productivity, firm size and human capital intensity. Empirical results show that export decision of the firm is not only affected by the firm characteristic variables, but also the location of firm (i.e. geographical position of firm) has also a significant effect on firm's export decision. That is, that exporting firms in a region that are involved in the same industry, reduce costs for other firms to enter foreign markets.