تحلیل رفتار نامتقارن تولیدی گاز قطر در بازار جهانی گاز

وجود میدان مشترک گازی پارس جنوبی-گنبدشمالی و عضویت مشترک قطر با ایران در مجمع کشورهای صادرکننده گاز به تحلیل رفتار تولیدی گاز قطر اهمیت ویژه‌ای می‌بخشد. اضافه ظرفیت و جایگاه قطر در بازار جهانی گاز این امکان را برای این کشور فراهم می‌کند که تغییراتش (افزایش/کاهش) در تولید گاز طبیعی هم‌راستا و متقارن با متغیرهایی چون تولید سایر اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز، تولید گاز شیل، تقاضای جهانی گاز، قیمت جهانی گاز طبیعی و قیمت جهانی نفت خام نباشد. در این مقاله، رفتار تولیدی گاز قطر با استفاده از داده‌های فصلی 2001 تا 2021 و روش خود رگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ardl) موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد هنگام تغییر (افزایش/کاهش) در متغیرهای مذکور به‌عنوان اصلی‌ترین متغیرهایی تاثیرگذار در شکل‌گیری تغییرات در عرضه و تقاضای جهانی گاز، رفتار تولیدی گاز قطر در جهت ثبات بازار و در راستای منافعش هم‌جهت و متقارن با متغیرهای مذکور تغییر نمی‌کند. و قطر در بازار جهانی گاز رفتاری نزدیک به عربستان در بازار جهانی نفت دارد. هم‌چنین نتایج نشان داد که در بلندمدت بین تولید گاز ایران و قطر رابطه‌ی معناداری وجود دارد به‌طوری‌که با یک درصد افزایش در تولید گاز طبیعی ایران تولید گاز قطر کم‌تر از یک درصد افزایش پیدا می‌کند.

analysis of qatar’s asymmetric behavior productive in the world gas market

south pars_north, the existence of the dome gas field and the common membership of qatar with iran have given importance to analyzing qatar’s asymmetric behavior productively in the world gas market. qatar’s position in the world gas market and its excessive capacity in gas production provide an opportunity for an increase and decrease in the production of natural gas with changes in variables such as other members of the gas exporting countries production, shale gas production, world natural gas demand, world natural gas price, and the crude oil world price don’t change to stabilize a systematic and aligned market. this paper investigated qatar gas productive behavior using seasonal data from 2001 to 2021 and the autoregressive distributing (ardl) method. the results showed that during changes (increase and decrease) in the mentioned variables, as the most important variables affecting the formation of changes in the supply and demand of world gas, qatar gas’s productive behavior in the direction of aligned market stability will not change. and in the global gas market, qatar shows similar behavior to saudi arabia in the worldwide oil market. also, empirical results showed that in the long term, there is a significant relationship between iran and qatar gas production. by increasing iran’s natural gas production by one percent, qatar’s natural gas production will increase by less than one percent.