کاربرد مدل خوشه مارشال و تحلیل لکه‌های داغ آماره گتیس آرد جی در شناسایی و ایجاد خوشه های صنعتی استان بوشهر

خوشه های صنعتی مبین روش جدیدی از تفکر درباره مکان استقرار کسب و کار هستند که از طریق تخصصی سازی محصول، رقابت صنعتی را بهبود بخشیده و بازده کل را از طریق زنجیره های ارزش کسب و کار و کاهش هزینه های معاملات افزایش می دهند. در پژوهش حاضر با بهره مندی از مدل خوشه مارشال و استفاده از سه رویکرد کمی شاخص خوشه، تجزیه و تحلیل جدول داده – ستانده و آماره گیتس ارد جی به شناسایی و بررسی تشکیل خوشه های مستعد در استان بوشهر پرداخته شده است. بدین ترتیب، ابتدا جهت تعیین فعالیت های متمرکز با استفاده از نرم افزارهای excel و eviews6 و آمار اشتغال 46 رسته فعالیت به تفکیک کد 4 رقمی isic در بخش های متفاوت صنعت، معدن، خدمات و بازرگانی، آموزش، بهداشت و درمان و سایر خدمات عمومی و اجتماعی در سال (9897)، شاخص خوشه محاسبه شد و سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل جدول داده ستانده و محاسبه شاخص ضرائب فنی به شناسایی پیوندهای قوی میان فعالیت ها پرداخته شد. در ادامه آماره گیتس ارد جی جهت تعیین شهرستان های مستعد تشکیل خوشه صنعتی در نرم افزارarcgis10.2  محاسبه شد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص خوشه نشان داد که از میان بخش های مختلف، بخش خدمات و بازرگانی در استان بوشهر از میزان تمرکز اشتغال بالایی برخوردار بوده است. از این رو امکان تشکیل خوشه از میان فعالیت های خدمات و بازرگانی رسته هتل داری و رستوران دارای بیشترین میزان تمرکز اشتغال در شهرستان بوشهر بوده است. سپس نتایج حاصل از تحلیل جدول داده ستانده مشخص کرد که این رسته تامین کننده نهاده های واسطه ای فعالیت های کشاورزی، برق، آب و گاز و خدمات مالی بوده و متقابلاً این رسته ها نیز تامین کننده نهاده های واسطه ای در رسته هتل داری و رستوران بوده است. همچنین این رسته تامین کننده نهاده های واسطه ای رسته های ماشین آلات، وسایل نقلیه، حمل ونقل و انبارداری و ارتباطات، مواد شیمیایی، خدمات آموزشی، خدمات فرهنگی و خدمات مربوط به آب بوده است. نتایج آماره گیتس ارد جی نشان داد که شهرستان بوشهر در فعالیت هتل داری و رستوارن با شهرستان های گناوه و دیلم امکان تشکیل خوشه را دارا بوده است.

Application of Marshallian Cluster Model in Identifying and Creating Industrial Clusters in Bushehr Province

Industrial clusters are representing a new way of thinking about place creating a business that improves industrial competitiveness through product specialization and increases overall returns through value chains of business and reduces transaction costs. In this study, formation of talented clusters in Bushehr province were identified by the Marshallian cluster model and by three quantitative approaches of cluster index, inputoutput table analysis and GetisOrd’s Gi statistics. Thus, first, determine the concentration activities and calculated the cluster index. Then, by inputoutput table analysis and calculating the index of technical coefficients, strong links between activities were identified. In the following, GetisOrd’s Gi statistics was calculated in ArcGIS10.2 software to determine the cities talented to formation of industrial cluster. Hence, the possibility of forming a cluster among the services and commerce activities of the hotel and restaurant category had the highest centralization of employment in Bushehr city. Then, the results of inputoutput table analysis showed that this category provides intermediate inputs for categorys of agricultural, electricity, water and gas and financial services, and in turn, these categorys provides intermediate inputs in the category of hotel and restaurants. As the categorys of food and beverage prouducts, wholesale and retail and building business activities plays a role in providing intermediate inputs in the hotel and restaurant category. In the end, the results of GetisOrd’s Gi statistics showed that Bushehr city has the possibility of forming clusters with Genaveh and Deylam cities in the category of hotel and restaurant.