تاثیر سیاست آزادی تجاری دولت بر پیچیدگی اقتصادی کشورهای درحال‌توسعه

در ادبیات اقتصاد تجارت بین‌الملل، مفهوم رویکرد پیچیدگی اقتصادی اشاره به این معنا دارد که نوع محصولات و فناوری تولید شده در کشور، معرف میزان دانش مولد جامعه بوده و ظرفیت تولیدی تجاری محصولات نیز بستگی کامل به برخورداری کشورها از میزان انباشت دانش مولد نهفته در اقتصاد تولید دارد. در این راستا، اتخاذ سیاست‌ آزاد سازی تجاری دولت تاثیر بسزایی بر ساختار کل اقتصاد و همچنین انتقال دانش و ایده‌ها دارد؛ به‏طوریکه بنگاه‌های خارجی با استفاده از دانش سرریز شده به داخل، به نوآوری محصول دست می‌زنند که سبب می‌شود ارزش‌افزوده آنها نیز با رشد افزایشی همراه شود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سیاست آزادی تجاری دولت بر پیچیدگی اقتصادی کشورهای درحال‌توسعه عضو گروه دی هشت (d8)، طی دوره 2017-2002 با استفاده از روش اقتصادسنجی خودرگرسیون‌برداری پانل دیتا (pvar) است. نتایج آزمون عکس‌العمل آنی نشان می‏دهد، در طول یک دوره‌ 10 ساله، با بروز شوک مثبت از جانب متغیرهای آزادی تجاری، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، پیچیدگی اقتصادی افزایش می‌یابد اما در بلندمدت اثر واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای ابتدا افزایشی است و پس از یک دوره کوتاه‌مدت تاثیر مثبت کاهشی را در پیش می‌گیرد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان می‌دهد، به ترتیب متغیرهای پیچیدگی اقتصادی، واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، آزادی تجاری و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بیشترین تاثیر را بر پیچیدگی اقتصادی دارند.

The Impact of Government Trade Liberalization Policy on the Economic Complexity of Developing Countries

The purpose of this study was to investigate the impact of government trade liberalization on the economic complexity of eight developing economies named Group D8 member countries during the period 20022017; using the PVAR method. immediate reaction test results show that, over a period of 10 years, economic complexity increases with positive shock from variables of trade freedom, foreign direct investment and gross fixed capital formation, but in the long run, the effect of imports of intermediary and capital goods is initially increasing and, after a short period, has a positive downward effect. The results of the analysis of variance also show, the variables of economic complexity, import of intermediate and capital goods, gross fixed capital formation, trade freedom and foreign direct investment respectively have the most impact on economic complexity, respectively.