رتبه‌بندی انواع تحریم‌های اقتصادی و برآورد شاخص مخاطرات تحریم با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی

تحریم‌‌های اقتصادی از اصلی‌‌ترین چالش‌‌های اقتصاد ایران می باشد که مدیریت مخاطرات آن باید در اولویت‌‌های سیاست‌‌گذاران قرار گیرد. از این رو در مطالعه حاضر ابتدا انواع تحریم‌‌های اقتصادی بر اساس ماهیت و منشا انواع تحریم‌‌ها طبقه‌‌بندی شده و سپس بر اساس مخاطراتی که بر اقتصاد ایران دارند، رتبه‌‌بندی می‌‌شوند. برای این منظور با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتب فازی و نظرخواهی از خبرگان، مخاطرات انواع تحریم‌‌های اقتصادی علیه ایران بر اساس دو معیار «هزینه‌‌های تحمیلی بر اقتصاد» و «قابلیت دور زدن تحریم‌‌ها» برآورد می‌‌شود. بر اساس نتایج بدست آمده، تحریم‌‌های مالیبانکی سازمان ملل با 56 درصد، نفتی سازمان ملل با 21 درصد، مالیبانکی اتحادیه اروپا با 15 درصد و نفتی اتحادیه اروپا با 9 درصد بیشترین مخاطرات را در بین انواع تحریم‌‌ها بر اقتصاد ایران داشته‌‌اند که در مجموع بیش از 78 درصد از کل مخاطرات تحریم‌‌های اعمالی علیه ایران می‌‌باشد. از طرفی انواع تحریم‌‌های وضع شده توسط آمریکا نیز در مجموع 15 درصد مخاطرات تحریم‌‌ها را شامل می‌‌شوند. در نتیجه در بین تمامی تحریم‌‌ها، اهمیت تحریم‌‌های مالی بانکی و نفتی سازمان ملل و اتحادیه اروپا بسیار بیشتر از دیگر تحریم‌‌ها می‌‌باشد که باید در برنامه‌‌ریزی‌‌ها و سیاست‌‌های اتخاذ شده مورد توجه قرار گیرد.

Ranking of Economic Sanctions and Estimating Hazard of Sanctions Index Using Fuzzy Analytical Hierarchy Process

In last years, one of the main challenges facing the Iranian economy has been economic sanctions. These sanctions have been imposed for various reasons and have been aimed at influencing various economic sectors of Iran. Accordingly, management of the hazard of economic sanctions is one of the most important priorities of policy makers. Therefore, the purpose of this study is classify various types of economic sanctions based on the nature and source of sanctions, and then these sanctions are ranked according to the hazards that affect the Iranian economy. For this purpose, using the fuzzy AHP method and the opinion of experts and experts, the hazards of economic sanctions against Iran are estimated based on two criteria: "imposed costs on economy" and "ability to bypass sanctions". According to the results, United Nations financialbanking sanctions with 56 percent, UN oil sanctions with 21 percent, EU financialbanking sanctions with 15 percent, and EU oil sanctions with the highest hazards of sanctions The Iranian economy. They had a total of more than 78 percent of the total threat of sanctions against Iran. On the other hand, a variety of sanctions imposed by the United States include a total of 15 percent of the hazard of sanctions. As a result, among all the sanctions, the importance of UN / EU financialbanking, and oil sanctions is much more than other sanctions that should be taken into account in the plans and policies adopted.