مدل‌یابی معادلات ساختاری اهمال‌کاری بر اساس سرمایۀ روان‌شناختی با اثر تعدیل‌کنندگی تفکر انتقادی

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل اهمال‌کاری کارکنان بر اساس میزان سرمایه‌های روان‌شناختی (تاب‌آوری، خودکارآمدی، امید و خوش‌بینی) با اثر تعدیل کنندگی تفکر انتقادی در کارکنان بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع طرح‌های همبستگی و روش مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بانک پارسیان در سال 1399-1400 با حجم 2600 نفر بود و 300 نفر نمونه با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش، پرسش‌نامه اهمال‌کاری سازمانی صفاری نیا و همکاران (1390)، مقیاس سرمایه روان‌شناختی لوتانز و همکاران (2007) و پرسش‌نامه تفکر انتقادی ریکتس (2003) بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss-25 و نرم‌افزار لیزرل انجام شد. طبق نتایج به دست آمده بار عاملی مسیر مستقیم تاثیر متغیر سرمایه روان‌شناختی بر متغیر اهمال‌کاری معنادار نبود، اما با میانجی‌گری متغیر تفکر انتقادی این مسیر معنادار شد. سپس به جهت اصلاح مدل، مسیرهایی که بار عاملی آنها معنادار نبود، حذف گردید. در نهایت مدل اصلاح شده دارای برازش مطلوب و مناسبی بود. در مدل نهایی همۀ بارهای عاملی معنادار بودند که نشان از رابطه قوی بین متغیرهای مشاهده شده و متغیرهای مکنون داشت. با توجه به نتایج می‌توان اظهار داشت هر چقدر فرد از سرمایه روان‌شناختی و تفکر انتقادی بیشتری بهره داشته باشد، میزان اهمال‌کاری وی کمتر خواهد بود.

a structural equation modeling of procrastination, based on psychologi-cal capital with the moderating effect of critical thinking

the aim of this study was to develop a model of employee procrastination based on the amount of psychological capital (resilience, self-efficacy, hope and optimism) with the moderating effect of critical thinking in employees. the research method was descriptive and was a correlational design and structural equation modeling method. the statistical population included all employees of parsian bank in 1399-1400 with a volume of 2600 people and 300 samples were selected by stratified sampling method. measurement tools were saffarinia et al’s organizational procrastination questionnaire (2011), luthans et al’s psychological capital scale (2007) and ricketts critical thinking questionnaire (2003). data analysis was performed using spss25 software and lisrel software. according to the results, the factor load of the direct path of the effect of the psychological capital variable on the procrastination variable was not significant, but with the mediation of the critical thinking variable, this path became significant. then, in order to modify the model, the paths whose factor load was not significant were removed. finally, the modified model had a good fit. in the final model, all factor loads were significant, which showed a strong relationship between the observed variables and latent variables. according to the results, it can be said that the more psychological capital and critical thinking a person has, the less procrastination he will have.