مقایسه‌ حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در دانش‌آموزان دو و تک‌زبانه (فارسی آذری زبان)

هدف پژوهش حاضر مقایسه حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در دانش‌آموزان تک‌زبانه و دو زبانه فارسی آذری بود. روش پژوهش پس رویدادی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دوزبانه و تک‌زبانه منطقه 19 شهر تهران در سال 1396 بود که از این جامعه 120 نفر با روش نمونه‌گیری مرحله‌ای انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه حافظه کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980)، خلاقیت (عابدی، 1363) و انعطاف شناختی (دنیس و ندروالی، 2010) بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در گروه‌های تک‌زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری (p<0/05) وجود دارد. دانش‌آموزان دوزبانه کارکرد متفاوت و بالاتری نسبت به دانش‌آموزان تک زبانه در هر سه متغیر حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی داشتند. در این زمینه تفاوت دانش‌آموزان دوزبانه با تک زبانه به ترتیب (7 نمره) در خلاقیت، (4 نمره) در انعطاف‌پذیری و (2 نمره) در حافظه کاری بود. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که آموزش زبان دوم در روند رشدی دانش‌آموزان می‌تواند موجب ارتقای توانایی‌های شناختی آنان به ویژه خلاقیت و انعطاف شناختی شده که احتمالاً در بهبود عملکرد تحصیلی موثر خواهد بود.

Comparing the Working Memory, Creativity and Cognitive Flexibility in Bilingual and Monolingual Students (Persian Azeri Languages)

working memory, creativity and cognitive flexibility in bilingual and monolingual students of persian azeri languages. The research method was ex post facto. The statistical population of the study consisted of all bilingual and monolingual female students in district 19 of Tehran in 2018. Of this population, 120 people were selected by stage sampling. Data collection tools included Working Memory Questionnaire (Dunman & Carpenter, 1980), Creativity (Abedi, 1985) and Cognitive Flexibility (Dennis & vanderwal, 2010). Analysis of variance was used for data analysis. The findings showed that there was a significant difference (p <0.05) between working memory, creativity and cognitive flexibility in monolingual and bilingual groups. Bilingual students had a better performance than monolinguals in all three areas. In this regard, the differences between bilingual and monolingual students were (7 points) in creativity, (4 points) in flexibility, and (2 points) in working memory. Based on the findings, it can be concluded that second language instruction in students’ developmental process can enhance their cognitive abilities, especially creativity and cognitive flexibility, which is likely to improve their academic performance.