ردّپای «جرم سازمان‌یافته» در فقه با نگرشی بر توطئه «افک»

امروزه جرائم غالباً به صورت گروهی و سازمان‌ یافته واقع می‌شوند، به طوری‌که این نوع جرائم به سبب اوصاف خاص آنها، تهدیدی اساسی برای جوامع داخلی و بین‌المللی به شمار می‌روند و از همین رو، ریشه‌یابی آن در منابع فقهی حائز اهمیت است. یافته‌های پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای به دست‌ آمده است که سعی شده سازمان‌ یافتگی جرم را به طور موردی در توطئۀ «افک» که از مهم‌ترین جریان‌های سیاسی ضد حکومت پیامبر ص در صدر اسلام است، مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد. نتیجه به دست ‌آمده حاکی از آن است که اگرچه تمامی اوصاف و مقوّمات سازمان‌یافتگی در توطئه افک قابل جستجو نیست، ولی با توجه به قید عصبه در توطئه افک، اوصاف اساسی سازمان‌ یافتگی قابل استنباط است و از آن می‌توان به عنوان نشانه و ردّپایی از سازمان ‌یافتگی جرم در منابع فقهی اذعان کرد.

The trace of the “organized crime” in the Islamic jurisprudence with a look at the conspiracy of Efk (defamation)

Crimes nowadays are mostly committed organized and in groups so that these crimes due to their special characteristics are considered as substantial threats to the national and international societies, and therefore finding the roots of their criminalization in the jurisprudential sources is important. The findings of this research are attained by an analyticdescriptive method by collecting library information. We have tried to analyze the quality of being organized crime in the case of “Efk” (defamation) which was one of the most important political movements against the rule of the Holy Prophet Muhammad (PBUH) in the early years of Islam. The result of the research shows that although all the characteristics and components of organized crimes are not found in the above mentioned case, the substantial characteristics of these crimes can be elicited due to the condition of “Asabah” in the case, and this can be considered as a trace of organized crimes in the jurisprudential sources.