تحلیل فقهی و حقوقی «لیسانس اجباری» در موافقت‌نامه جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
موحدی زهرا ,زاهدیان مجتبی
|
|
منبع
|
مطالعات فقه اسلامي و مباني حقوق - 1397 - دوره : 12 - شماره : 37 - صفحه:111 -133
|
|
چکیده
|
قرارداد «لیسانس» یکی از قرارداد‌های انتقال فناوری در حوزه تجارت بین‌الملل است. این قرارداد به صورت ارادی و در بعضی موارد به صورت اجباری منعقد می‌شود؛ در موافقت‌نامۀ «تریپس»(trips) موارد صدور لیسانس اجباری بیان شده است. در این مقاله، موارد اجباری تحلیل و بررسی شده است و به امکان صدور لیسانس اجباری در حقوق ایران و فقه امامیه پرداخته می‌شود. لیسانس اجباری مخالف قاعده تسلیط در فقه است؛ بنابراین باید مبنای فقهی صدور لیسانس اجباری بیان شود. «اضطرار ملی»، «رویه ضد رقابتی»، «کار عمومی غیر تجاری» و «اختراعات وابسته» از موارد صدور لیسانس اجباری در موافقت‌نامه تریپس و حقوق ایران می‌باشد؛ با این تفاوت که در حقوق ایران، اضطرار ملی، تحت عنوان «حصول شرایط قهریه» از آن صحبت شده است و صدور لیسانس اجباری در مورد فناوری نیمه‌هادی‌ها برای استفاده عمومی غیر تجاری اجازه داده می‌شود. لیسانس اجباری در موارد فوق را می‌توان در فقه بر اساس قاعده اضطرار، قاعده تقدیم اهم بر مهم، قاعده «لاضرر»، اختلال نظام، مصلحت و منفعت عمومی، صادر کرد.
|
|
کلیدواژه
|
حقوق مالکیت فکری، لیسانس اجباری، سوء استفاده از حق، لیسانس، اعمال ضد رقابتی
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید مطهری مشهد, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
zahedian.mojtaba@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|