تجزیه و تحلیل تجربه‌ی اولویت فلسفه بر دموکراسی در دولت‌های هفتم و هشتم جمهوری اسلامی ایران

بر اساس تفاسیر جامعه شناختی و فلسفی، دو نگاه نسبت به دموکراسی وجود دارد. در بینش جامعه شناسانه، نهادهای دموکراتیک در عرصه عمل بر اندیشه و فرهنگ دموکراسی مقدم است. این در حالی است که رویکرد فلسفی ،فرهنگ و مبانی نظری دموکراسی را در اولویت قرار می دهد. از این رو، عده ای از اولویت دموکراسی بر فلسفه و عده ای دیگر از تقدم فلسفه بر دموکراسی سخن می گویند. اکنون پرسش اصلی این است که دولت های هفتم و هشتم پس از جمهوری اسلامی ایران، بر اساس کدام یک از مجاری دموکراتیک فوق مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند؟ نویسندگان این مقاله کوشیده اند تا نشان دهند دولت های مذکور با استفاده از امکانات مفهومی رویکرد اولویت فلسفه بر دموکراسی، ارزیابی می گردند. بر این اساس ،فرضیه اصلی اشاره می کند که حل مشکلات پیش روی دولت های هفتم و هشتم، در بستر دموکراسی نیازمند رویکرد فلسفی است. در این راستا، این مقاله می کوشد با ارائه مولفه های نظری چون نگرش انسانی به توسعه، آموزش دانش سیاسی، فرهنگ سیاسی، توسعه سیاسی و خرد سیاسی بستر مناسبی برای فهم روند دموکراسی و اثبات فرضیه اصلی فراهم نماید. چارچوب نظری این مقاله اولویت فلسفه بر دموکراسی است که درونمایه فلسفی خود را بویژه با تاکید بر آگاهی و شناخت قبل از کنش دموکراتیک در اندیشه های سیدجواد طباطبایی، رضا داوری اردکانی و مصطفی ملکیان به خوبی یدک می کشد. تقدم نظر بر عمل نشان می دهد که هر سه اندیشمند فرصت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه را بازتاب کنش های از قبل آموزش داده شده به افراد تلقی می کنند و از این نظر اندیشه هایشان می تواند الگوی خوبی برای تحلیل عمل دولت های هفتم و هشتم باشند. توجه به امکانات مفهومی الگوی نظریه گرایی در مقاله نشان می دهد که درک و تحلیل وضعیت دموکراسی در دولت های هفتم و هشتم، از حیث نظری بسیار با اهمیت است. از این رو، روش این پژوهش توصیفی و تحلیلی و با استناد به روش کتابخانه‌ای ارزیابی می گردد.

Analysis of the Experience of the Priority of Philosophy over Democracy in the Seventh and Eighth Administrations of the Islamic Republic of Iran

Based on sociological and philosophical interpretations, there are two perspectives on democracy. Sociologically, democratic institutions take precedence over democratic thought and culture in practice. At the same time, the philosophical approach prioritizes the culture and theoretical foundations of democracy. Hence, some speak of the primacy of democracy over philosophy, and others of the primacy of philosophy over democracy. The main question now is according to which of the above democratic channels are the seventh and eighth administrations analyzed after the Islamic Republic of Iran? The authors of this article have tried to show that these administrations are evaluated using the conceptual possibilities of the philosophy priority approach to democracy. Accordingly, the main hypothesis states that solving the problems facing the seventh and eighth administrations in the context of democracy requires a philosophical approach. In this regard, this article tries to provide a suitable platform for understanding the process of democracy and proving the main hypothesis by presenting theoretical components such as human attitude to development, education of political knowledge, political culture, political development and political wisdom.  The theoretical framework of this article is the priority of philosophy over democracy, which carries its philosophical theme well, especially by emphasizing awareness and knowledge before democratic action in the thoughts of Seyed Javad Tabatabai, Reza Davari Ardakani and Mostafa Malekian. The precedence of view over action shows that all three thinkers consider political, economic and social opportunities in society as a reflection of previouslytrained actions of individuals, and in this regard, their thoughts can be a model. They are good for analyzing the actions of the seventh and eighth administrations. Paying attention to the conceptual possibilities of the theoretical model in the article shows that understanding and analyzing the state of democracy in the seventh and eighth administrations is theoretically very important. Therefore, the method of this research is descriptive and analytical and is evaluated with reference to the library method.