سقوط رضاشاه و تحول دولت درآثار کسروی

وقوع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به‌بهانه حضور نیروهای آلمانی، پیامدهای ناگواری داشت. پایان دولت رضاشاهی به‌معنای شروع دوره‌ جدیدی بود که در آن دیگر از اقتدار مطلق خبری نبود. وخیم‌تر شدن شرایط کشور، متفکران ایرانی را به تامل درباره ایران برای دوران پسارضاشاه برانگیخت. یکی از آن‌ها احمد کسروی بود. او باتوجه به حضور چندین ساله‌اش در عرصه سیاست ایران و تجربه‌های زیسته‌اش، به بازسازی نظریه دولت در دوران پس از رضاشاه دست یازید. از این‌رو پرسش این مقاله، چیستی مختصات دولت پسارضاشاهی در اندیشه کسروی است. برای پاسخ به این پرسش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، نوشته‌های کسروی در بازه زمانی 1321 تا 1324 مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که کسروی با در نظر گرفتن شرایط موجود با رویکردی واقع‌گرایانه، دولتی نخبه‌گرا را بر‌گزیده و با یادآوری آنچه در مشروطه و دوره رضاشاه روی داده بود بی‌طرفی در روابط خارجی، شکل‌دهی به ارتشی مستقل، تلاش برای آگاه‌سازی مردم و در نظر گرفتن شرایط فرهنگی ایران در قانونگذاری را از وظایف این دولت نخبه‌گرا می‌داند.

The Fall of Reza Shah and the Transformation of Government in Kasravi’s Works

The outbreak of World War II and the occupation of Iran on the pretext of the presence of German troops in this country had unfortunate consequences. The end of Reza Shah Administration meant the beginning of a new era in which absolute authority did not exist anymore. The deterioration of conditions in the country prompted Iranian thinkers to speculate about Iran for the postShah era. One of these thinkers was Ahmad Kasravi. According to his many years of experience in the Iranian politics and his life experiences, Kasravi achieved to reconstruct the theory of government in postReza Shah Period. Hence; this article will examine the nature and specifics of postReza Shah Administration in Ahmad Kasravi’ thought. In order to answer this question using qualitative content analysis method, Kasravi’s writings have been investigated from 1942 to 1945. The findings indicate that Kasravi, considering the existing conditions and pursuing a realistic approach, selected an elitist government and recalling what occurred during Iran’s Constitutional period and Reza Shah reign, he believes that neutrality in foreign relations, formation of an independent army, trying to inform people and considering Iran’s cultural conditions in legislation are this elitist government’ duties.