آسیب‌شناسی اقتصادی و سیاسی دولت‏های رانتیر در خاورمیانه، مطالعه موردی کویت

دولت های رانتیر به دلیل وابستگی شدید به درآمدهای رانتی، در جنبه‌های اقتصادی و سیاسی خود دچار آسیب‌هایی شده‌اند و به نظر می‌رسد این آسیب‌پذیری خصلت لاینفک دولت‌های مذکور است. دولت‌های رانتیر در وجه سیاسی به دلیل تفکیک منابع درآمدی خود از جامعه دارای خصلتی اقتدارگرا و غیردموکراتیک می‌باشند. در وجه اقتصادی نیز ویژگی بارز این نوع دولت‌ها؛ تک‌محصولی، اقتصادی تورم‌زا همراه با بیکاری و کسری بودجه می‌باشد. این پژوهش با مطالعه موردی کویت، بسان دولتی رانتیر درصدد آنست به آسیب‌شناسی اقتصادی و سیاسی آن بپردازد. در وجه اقتصادی؛ کویت برای تنوع در اقتصاد تک‌محصولی خود، تلاش‌هایی کرده است اما همچنان بخش قابل توجهی از اقتصاد آن از درآمدهای نفتی عاید می‌شود. وِیژگی  دولت رانتیری ازجمله کویت، توام بودن اقتصاد آن با کسری بودجه، تورم و بیکاری است. این ویژگی به‌زعم خود سبب شد به تدریج به سمت اقتصادی وارداتی و وابسته، گرایش پیدا کند. یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد عامل اصلی بی‌ثباتی در اقتصاد کویت، نوسانات قیمت نفت از یکسو و وابستگی شدید به درآمدهای نفت از سوی دیگر بوده است. در وجه سیاسی هم ویژگی اصلی این دولت، عدم مالیات‌ستانی و عدم نمایندگی است که آن را به سمت دولتی اقتدارگرا و غیردموکراتیک سوق می‌دهد؛ زیرا دولتمردان این کشور با حمایت‌های مالی درصدد خرید سیاسی و به تعویق انداختن دموکراسی هستند. به نظر می‌رسد با تداوم چنین بحران‌هایی، دولت کویت با چالش‌های سیاسی و اقتصادی مشهودی درآینده خود روبرو شود.

Economic and Political Pathology Rentier States in the Middle East, Kuwait Case Study

Rentier governments have suffered in their economic and political aspects because of their high dependence on rentier revenues. In political terms, these governments have an authoritarian and nondemocratic nature due to the separation of their sources of income from society. In the economic aspect, their obvious feature is a single product, an inflationary economy with unemployment and a deficit. The study seeks to address the economic and political pathology of Kuwait by studying the case of Kuwait as a rentier state. At the Kuwaiti economy, efforts have been made to diversify its singleproduct economy away from economic diversification, but still a significant part of its economy is derived from oil revenues. In the political aspect, the main feature of this government is the lack of tax and nonrepresentation, The Kuwaiti government has suffered from fiscal deficits, inflation, and unemployment, due to its dependence on oil revenues, which tended to gradually shift towards an economically importing, vulnerable consumerism which pushes it towards an authoritarian and nondemocratic state, as its governors with financial support seek to buy political and postpone democracy. With the continuation of such crises, it appears that the Kuwaiti government will face the obvious political and economic challenges in the future.