مقایسه‌ی شاخص بین‌المللی توسعه‌ی دولت الکترونیک بین مناطق جغرافیایی جهان

یکی از کارکردهای نوین سیاسی حکومت در عرصه ی فضای مجازی شکل دهی «دولت الکترونیک» است که حکومت مرحله به مرحله در شکل گیری آن ایفای نقش می کند. مساله ی این تحقیق این است که دولت الکترونیک در کدام مناطق توسعه ی بیشتری یافته است؟ وضعیت دولت الکترونیک در ایران چگونه است و چه عواملی می توانند تاثیر بیشتری در توسعه ی دولت الکترونیک در ایران داشته باشند؟ در تحقیق حاضر سعی شده با استفاده از داده های مربوط به «پیمایش دولت الکترونیک سازمان ملل متّحد» و با استفاده از آزمون های آماری و نرم افزار spss مناطق مختلف جهان با یکدیگر مقایسه شوند. این رتبه بندی بر اساس «شاخص توسعه ی دولت الکترونیک» انجام می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخص توسعه ی دولت الکترونیک در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی و همچنین تا حدودی در کشورهای اروپای شرقی نسبت به سایر مناطق توسعه ی بیشتری یافته است. البته لازم به ذکر است که کشورهایی از آسیای شرقی و غربی در لیست برترین کشورها از نظر شاخص توسعه ی دولت الکترونیک حضور دارند، اما میانگین آسیا نسبت به اروپا و آمریکای شمالی بسیار پایین است که خود این امر نشان دهنده ی شکاف دیجیتالی و فاصله ی زیاد کشورهای آسیایی در توسعه ی فضای مجازی است. کشورهای آفریقای سیاه بدترین وضعیّت را در این زمینه دارا هستند. فاصله ی بین مناطق در شاخص های خدمات آنلاین و زیرساخت های مخابراتی بیشتر است و در زمینه ی شاخص سرمایه ی انسانی اختلاف مناطق کمتر است. نمره ی ایران در شاخص خدمات آنلاین 0.33 است که نمره ی بسیار پایینی است و نشان می دهد که خدمات آنلاین در ایران هنوز جای پیشرفت بسیار دارد. نمره ی ایران در شاخص زیرساخت های مخابراتی 0.35 است که برابر با میانگین کشورهای آسیای شرقی است. نمره ی ایران در شاخص سرمایه ی انسانی 0.71 است که نمره ی خوبی است و نشان دهنده ی جایگاه خوب ایران از نظر سرمایه ی انسانی است و از میانگین همه ی مناطق به جز اروپا بالاتر است. در نهایت با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته که پایایی و روایی آن در حد مطلوبی به دست آمد، نگرش دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته ی جغرافیای سیاسی در رابطه با عوامل موثر در توسعه ی دولت الکترونیک در کشور سنجیده شد. نتایج نشان داد که از نظر افراد مورد بررسی توسعه ی خدمات آنلاین و زیرساخت های مخابراتی بیش از توسعه ی سرمایه ی انسانی در توسعه ی دولت الکترونیک نقش دارد.