مطالعۀ تطبیقی آزمون‌پذیری نظریۀ انقلاب هانتینگتون با انقلاب در ایران و مصر

مقایسۀ شباهت‌ها و تفاوت‌های انقلاب اسلامی ایران و تحولات سیاسی سال 2011 مصر، به‌عنوان دو کشور اسلامی، از موضوعات مهم و نیازمند پژوهش است. یکی از موضوعاتی که در مطالعۀ تطبیقی این دو انقلاب نیازمند توجه است، انطباق‌پذیری نظریه‌های انقلاب غربی درخصوص انقلاب در این دو کشور اسلامی است. نظریۀ «انقلاب هانتینگتون» که به‌عنوان یکی از نظریه‌های متاخر در علل رویداد انقلاب‌ها ارائه گردیده، از سوی برخی پژوهشگران با انقلاب اسلامی ایران مورد ارزیابی قرار گرفته و همچنان محل بحث است. این موضوع در تحولات انقلابی مصر در سال 2011 مورد بحث واقع شده است. مقالۀ حاضر در تلاش است تا از رهگذر مطالعۀ تطبیقی میزان انطباق‌پذیری نظریۀ مشهور به «توسعۀ نامتوازن» با انقلاب اسلامی ایران و تحولات مصر، به ارزیابی میزان موفقیت این نظریه با تحولات دو کشور مهم در جهان اسلام بپردازد. نگارنده در این مطالعۀ تطبیقی بر این باور است که نظریۀ مذکور در توضیح تحولات انقلابی جهان اسلام موفقیت چندانی ندارد. اگرچه نیاز به مشارکت سیاسی در مصر و ایران می‌تواند به‌عنوان عاملی از عوامل نارضایتی انقلابی باشد، اما با پیش‌فرض‌های نظریه درخصوص تحول انقلابی در فرایند توسعۀ سیاسی همخوانی ندارد

Comparative Analysis for Testability of Huntington’s Theory on Revolution to Iran and Egypt Revolutions

Comparison of similarities and differences of Iran revolution (1979) and Egypt political changes (2011) as the two Islamic countries is important issue which needs more surveys. One of the subjects in comparative study of these two revolutions is compatibility of Western revolution theories on the revolutions of these two countries. Huntington’s theory which is presented as one of the latest theories on reasons of revolutions, has been compared to Iran revolution by some researchers which needs more discussion. This subject has been proposed in Egypt revolution in 2011. This article tries to evaluate success rate of “unbalanced development” theory by the revolutions in these two Islamic countries through comparative study of compatibility rate of this theory with the two mentioned revolutions. The author believes that the theory does not have considerable success in Islamic revolutions. Although the need to political engagement can be a factor among of revolution’s factors, but it is not compatible with the theory’s presumptions with regards to revolutions in the process of political development.