تحلیل ظهور و سقوط سلسله قاجاریه براساس نظریه ابن‌خلدون

پژوهش حاضر در نظر دارد با مطالعه‌ تاریخی و استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، علل ظهور و سقوط سلسله‌ قاجاریه را با تاکید بیشتر بر دلایل و عوامل زوال و سقوط این حکومت براساس نظریه‌ ابن‌خلدون بررسی و تبیین نماید. نظریه‌ ابن‌خلدون به عنوان چهارچوب نظری انتخاب شده است؛ با ذکر این نکته که در تبیین ظهور و سقوط حکومت‌های معاصر از جمله قاجاریه لازم است این نظریه بازنگری شده و عوامل جدید نیز در این خصوص مدنظر قرار گیرند.بدین منظور علاوه بر ارزیابی و به‌روز نمودن شاخص‌های نظریه‌ ابن‌خلدون از قبیل عصبیت، موالی و انواع فساد، به عوامل جدیدی که در دوران معاصر در پایداری و بویژه در سقوط حکومت‌ها موثر هستند، شامل دخالت خارجی و فناوری‌های نوین، توجه شده است. یافته‌های پژوهش که براساس مستندات معتبر تاریخی تدوین شده، نشان می‌دهد پیدایش و استمرار قاجاریه با نظریه ابن‌خلدون و زوال و سقوط آن با نظریه‌ نوخلدونی قابل بررسی و تبیین دقیق‌تر و کامل‌تری است و با واقعیات موجود و شواهد تاریخی تطبیق بیشتری دارد.

Analysis of the Rise and Fall of the Qajar Dynasty Based on Ibn Khaldun’s Theory

The research aims to study the rise and fall reasons of the Qajar dynasty, with historical study and the descriptiveanalytical method. Its emphasis is on the causes and factors of the decline and fall of this government based on Ibn Khaldoun’s theory. Ibn Khaldun’s theory has been chosen as a theoretical framework; By mentioning this point that in explaining the rise and fall of contemporary governments, including Qajar, it is necessary to revise this theory and consider new factors in this regard. For this purpose, in addition to evaluating and updating Ibn Khaldun’s theoretical indicators such as nervousness, patronage, and types of corruption, attention has been paid to the new factors that are effective in the stability and especially in the fall of governments in the contemporary era, including foreign intervention and new technologies. The findings of the research compiled based on authentic historical documents show that the origin and continuation of Qajar with Ibn Khaldun’s theory and its decline and fall with NeoKhaldun’s theory can be studied and explained more accurately, and they are more compatible with the existing facts and historical evidence.