تحلیل لایه‌ای علت‌ها و پدیداری هویت‌های شیعه – ایران‌ستیز در آینده‌ی خاورمیانه با تاکید بر جامعه‌ی عراق

پدیداری هویت‌های شیعه ایران‌ستیز، تاکنون، از پدیده‌های آشکار و هویدا در خاورمیانه بوده است. فرضیه نوشته حاضر آن است که این پدیده به درازا می‌کشد و در آینده نیز نمایان می‌شود؛ لذا این نوشتار، با در نگریستن به واقعیاتِ سامانِ خاورمیانه و کشوری چون عراق، بر اساس رویکردی آینده‌پژوهانه و کاربست روشِ باریک‌نگرِ «تحلیل لایه‌ای علت‌ها»، به دنبال پاسخ‌ دادن به این پرسش است که چرا هویت‌های شیعه ایران‌ستیز در آینده نیز نمودار خواهند شد؟ برای یافتن پاسخ، این انگاره تقریر می‌شود که بنا به وجود سه لایه از علت‌های «ساخت اجتماعی و سیاسی»، «بافت گفتمانی» و «پرداخت افسانه‌ای» این هویت‌ها در آینده نیز سر بر خواهند کشید. این سه لایه کارکردی به‌هم‌پیوسته و درهم‌تنیده دارند؛ لایه نخست آدم‌های (سوژه‌ی) سرخورده و به ستوه آمده می‌آفریند، لایه دوم سرخوردگان را بسیج می‌کند و سرانجام، افسانه برمی‌انگیزاند و به کنش رهنمون می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که این لایه‌ها تنومند و نهادینه‌اند و به‌سادگی، موجباتِ پدیداریِ چنین هویت‌هایی را فراهم می‌آورند؛ ازاین‌رو، ایجاد تغییر در ساختارها و رفتارهای برسازنده‌ی هویت‌های شیعه – ایران‌ستیز امری ضروری و گریزناپذیر است؛ گرچه دگردیسی در لایه‌ی ساختاری نیز، به میزان فراوان، می‌تواند به‌تنهایی مانع از چنین فرجامِ تنگ و ناگواری شود

Causal layered analysis on the rise of antiShiiteIran identities in the future Middle East, with the emphasis on Iraq

The rise of antiShiiteIran identities has been an obvious phenomenon in the Middle East. Presumption of the present article is that this identity will last long and would appear in future, thus the article by adopting futuristic approach and application of Causal Layered Analysis, concerning the realities of the sociopolitical order of the Middle East and Iraq, seeks to answer the main question: why the antiShiiteIran identities will appear in future? The main hypothesis is that the existence of three layers of causes including sociopolitical and discursive context and mythical construction of them will lead to the rise of these identities. These three layers are interconnected and have interactive functions; the first layer creates depressed subjects, the second one mobilizes and the myth provokes them. The findings indicate that these layers are strong and institutionalized and easily lead to the rise of these kind of identities. Therefore, changing of structures and behaviors of antiShiiteIran identity makers is necessary, although changes in the structural context, also, in some degrees, would prevent the rise of such identities too.