طراحی و تبیین الگوی توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس رویکرد ناب

هدف: هدف اصلی این پژوهش، طراحی و تبیین الگوی توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه‌ تهران بر اساس رویکرد ناب است.روش: این پژوهش در دو مرحله کیفی و کمی، با به‌کارگیری روش پژوهش آمیخته اکتشافی انجام شد. بخش کیفی پژوهش در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول بخش کیفی، به بررسی پیشینه پژوهش موجود مرتبط با مولفه‌های توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی بر اساس رویکرد ناب به زبان‌های فارسی و انگلیسی در فاصلۀ سال‌های 2000 تا 2020 پرداخته شد. پس از جستجو، غربالگری و ارزیابی کیفی مطالعات، سنتز نهایی بر روی 72 مطالعه انجام شد. در مرحلۀ دوم بخش کیفی جهت شناسایی الگوی مناسب بافت دانشگاه تهران، با 20 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران حوزۀ آموزش عالی که به روش هدفمند انتخاب‌شده بودند مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته انجام شد. تحلیل داده‌های کیفی با استفاده از کدگذاری باز و محوری (تحلیل تم) انجام و پایایی و روایی آن بررسی گردید. در مرحله کمی، روش پژوهش توصیفی تحلیلی و جامعه آماری شامل تمامی مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران به تعداد 252 نفر بود که با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران تعداد 152 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شد. روش نمونه گیری در این پژوهش، روش نمونه گیری طبقه‌ای تصادفی بود. در بخش کمی داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. برای ارزیابی روایی ابزار کمی پژوهش، از روایی محتوا و روایی سازه و جهت بررسی پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده شد که پایایی و روایی مناسب ابزار پژوهش را تایید کرد.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس رویکرد ناب دارای پنج مولفه اصلی (1. مهارت‌های رهبری/ مدیریتی ناب، 2. مهارت‌های دانشگری ناب، 3. مهارت‌های پژوهشگری ناب، 4. مهارت‌های رفتاری ناب و 5. مهارت‌های فردی ناب) و 19 شاخص بود. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم نشان داد که مولفه‌های پنج‌گانه شناسایی‌شده، دارای بار عاملی کافی جهت پیش‌بینی توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس رویکرد ناب است. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه‌ای نشان داد که مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه تهران وضعیت کلی توسعه حرفه‌ای خود را بر اساس رویکرد ناب در حد متوسط ارزیابی کردند.نتیجه‌گیری: پنج مولفه اصلی حاصل از این پژوهش، می‌تواند الگویی اثربخش برای توسعه حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی در دانشگاه‌ تهران باشد و نتایج مفیدی در ارتقای کیفیت، کارایی، اثربخشی و کاهش اتلافات در دانشگاه تهران داشته باشد.

designing and explaining the professional development model of the departments chairs of the university of tehran based on a lean approach

purpose: the main purpose of this study is to design and explain the professional development model of the departments chairs of the university of tehran based on a lean approach. method: this research was carried out in two qualitative and quantitative stages, using the mixed exploratory research method. the qualitative part of the research was done in two stages. in the first stage of the qualitative section, the existing research background related to the components of professional development of department heads based on a lean approach in persian and english between 2000 and 2020 was reviewed. after searching, screening and qualitative evaluation of the studies, the final synthesis was performed on 72 studies. in the second stage of the qualitative section, semi structured interviews were conducted with 20 experts and experts in the field of higher education who were purposefully selected to identify the appropriate pattern of the context of the university of tehran. qualitative data analysis was performed using open and axial coding (theme analysis) and its reliability and validity were evaluated. in the quantitative stage, the descriptive analytical research method and the statistical population included all the managers of the departments of the university of tehran with 252 people who using cochran's sampling formula, 152 people were selected as the sample. sampling method in this study was stratified random sampling method. in the quantitative part, the required data were collected using a researcher made questionnaire. to evaluate the validity of the quantitative research instrument, content validity and construct validity were used and to evaluate the reliability of the instrument, cronbach's alpha was used, which confirmed the appropriate reliability and validity of the research instrument. results: the results showed that the professional development of the managers of the departments of the university of tehran based on a lean approach has five main components (1. lean leadership / management skills, 2. lean student skills, 3. lean research skills, 4. lean behavioral skills and 5. skills lean individual) and 19 indicators. the results of the second order confirmatory factor analysis showed that the five identified components have a sufficient factor load to predict the professional development of department heads of the university of tehran based on a lean approach. the results of one sample t test showed that the managers of the departments of the university of tehran evaluated the general situation of their professional development based on a lean approach at a moderate level.conclusion:the five main components of this research can be an effective model for the professional development of department heads in university of tehran and have beneficial results in promoting quality, efficiency, effectiveness and waste reduction in university of tehran.