بررسی خواص تریبولوژیکی تارگت‌های نانوکامپوزیتی روی/نانواکسیدروی تولیدشده با فرآیند پاشش‌سرد

در این پژوهش پوشش‌های نانوکامپوزیتی روی/اکسیدروی به‌عنوان تارگت‌های کندوپاش با استفاده از فرآیند پاشش‌سرد، تولید شد. پودرهای نانوکامپوزیتی با درصدهای وزنی مختلف 25، 50 و 75 از نانوذرات اکسیدروی با استفاده از فرآیند آسیاکاری مکانیکی، تولید شده و با سامانه پاشش سرد، در فشار 15 بار گاز نیتروژن و دمای 150 درجه‌سانتیگراد، از فاصله 35 میلی‌متری بر بسترهایی از مس خالص پاشیده شد. موروفولوژی پودرهای کامپوزیتی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری، و سطح سایش، ریزساختار ایجادشده و براده‌های سایش، با استفاده از میکروسکوپ‌ الکترونی روبشی مطالعه شد. اثر افزایش درصدوزنی نانوذرات اکسیدروی بر میزان مقاومت به سایش پوشش‌ها، استحکام چسبندگی و زبری سطح، مورد بررسی قرار گرفت. استحکام چسبندگی پوشش‌ها، با استفاده از آزمون خمش سه‌نقطه‌ای و زبری سطح پوشش‌ها، با بهره‌گیری از دستگاه زبری‌سنج بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش میزان نانوذرات، به‌دلیل شکستن و خرد شدن ذرات بزرگ‌تر و همچنین عدم اتصال مناسب ذرات سخت تقویت کننده با زمینه، ضمن کاهش زبری سطح، میزان ضریب اصطکاک، ابتدا کاهش و سپس افزایش می‌یابد؛ در حالی‌که استحکام چسبندگی، ابتدا با افزایش و سپس با کاهش روبروست. همچنین مشخص شد به‌دلیل افزایش ذرات سرامیکی، مکانیزم سایش، از حالت سایش چسبان به‌حالت سایش خراشان تغییر می‌کند.

Investigation of tribological properties of Zn/ZnO nanocomposite targets produced by cold spray process

The purpose of this study is to produce Zn/ZnO Nanocomposite coatings using cold spray process for sputtering targets applications. Nanocomposite powders were synthesized with different weight percentages of 25, 50 and 75 of ZnO nanoparticles using mechanical milling process. The feedstock was sprayed on pure copper substrates using nitrogen gas at a constant temperature of 150 °C, pressure of 15 bar and the standoff distance of 35 mm. The morphology of composite powders was studied using transmiton electron microscopy; and the wear surface, microstructure and wear debris were studied using scanning electron microscopy. The effect of different values of ZnO nanoparticles on the wear behavior, adhesion strength and surface roughness of the coatings were studied. The coatings are evaluated by scanning electron microscopy, optical microscopy, three‐point bending tests, roughness analysis. The results showed that by increasing the nanoparticles, due to breaking and crushing of powders, as well as the lack of proper bonding of the ZnO particles to the substrate, the friction coefficient decreases and then increases with decreasing the surface roughness of the coldsprayed surface, While the adhesion strength, first increases and then decreases. It was also found that increasing the ceramic particles, change the mechanism of adhesive wear to abrasive wear.