اثربخشی آموزش مفاهیم طرحواره درمانی بر اجتناب شناختی و تحمل ابهام نوجوانان دارای علائم اختلال وسواسی- جبری

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مفاهیم طرحواره درمانی بر اجتناب شناختی و تحمل ابهام در نوجوانان با علائم اختلال وسواسی-جبری بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_ پس‌آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی افراد دارای اختلال وسواسی- جبری مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و روانشناسی شهر سنندج در سال 1402 بود که بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایگزین شدند. ابزار اندازه‌گیری مقیاس استاندارد وسواس فکری عملی (y-bocs-bdd) ییل براون (1989)، اجتناب شناختی (caq) سکستون و دوگاس (2004) و تحمل ابهام (ius) فریستون و همکاران (1994) بود. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای و به مدت 4 هفته متوالی (هر هفته 2 جلسه) تحت آموزش مفاهیم طرحواره درمانی قرار گرفت و گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. تحلیل داده‌های آماری با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر صورت گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت بین مرحله پیش آزمون و پس آزمون اجتناب شناختی (0.001>p) و پیش آزمون پیگیری (0.001>p) معنادار بود. همچنین تفاوت بین مرحله پیش آزمون و پس آزمون تحمل ابهام (0.001>p) و پیش آزمون پیگیری (0.001>p) معنادار بود؛ که نشان‌دهنده اثربخشی مداخله پژوهش در این متغیر‌ها است؛ بنابراین با استفاده از آموزش طرحواره درمانی می‌توان می‌توان به کاهش اجتناب شناختی و افزایش تحمل ابهام در نوجوانان با علائم اختلال وسواسی-جبری کمک شایانی کرد.

the effectiveness of teaching schema therapy concepts on cognitive avoidance and ambiguity tolerance in adolescents with practical obsessive-compulsive symptoms

the purpose of the present study was to determine the effectiveness of teaching schema therapy concepts on cognitive avoidance and ambiguity tolerance in adolescents with symptoms of obsessive-compulsive disorder. the research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group and a two-month follow-up period. the statistical population included all people with obsessive-compulsive disorder who were referred to counseling and psychology centers in sanandaj in 1402, based on the purposeful sampling method, 30 people were randomly selected into the experimental group (n=15) and the control group (n=15). were replaced the measurement tools were yale-brown’s (1989) yale-brown’s (y-bocs-bdd), cognitive avoidance (caq, 2004), and tolerance of ambiguity (ius) friston et al. (1994). the experimental group received 8 sessions of 90 minutes for 4 consecutive weeks (2 sessions each week) and the control group did not receive any intervention. statistical data analysis was done using the method of analysis of variance with repeated measurements. the results showed that the difference between the pre-test and post-test stages of cognitive avoidance (p<0.001) and follow-up pre-test (p<0.001) was significant. also, the difference between the pre-test and post-test stages of ambiguity tolerance (p<0.001) and the follow-up pre-test (p<0.001) were significant; which shows the effectiveness of research intervention in these variables; therefore, by using schema therapy training, it is possible to help reduce cognitive avoidance and increase ambiguity tolerance in adolescents with symptoms of obsessive-compulsive disorder.