مدل‌یابی اضطراب اجتماعی بر مبنای سیستم‌های مغزی-رفتاری، دل‌بستگی به والدین و همسالان و خودکارآمدی اجتماعی با میانجی‌گری مهار هیجان در نوجوانان

هدف مطالعه حاضر مدل‌یابی اضطراب اجتماعی بر مبنای سیستم‌های مغزی-رفتاری، دل‌بستگی به والدین و همسالان و خودکارآمدی اجتماعی با میانجی‌گری مهار هیجان در نوجوانان بود. این پژوهش توصیفی-همبستگی و به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری مطالعه شامل تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال 1400 بود. جهت انتخاب نمونه ابتدا به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای هجده مدرسه انتخاب گردید، سپس از میان آن‌ها 564 نفر به شیوه در دسترس وارد مطالعه و به پرسشنامه‌های سیستم‌های بازداری و فعال‌سازی رفتاری (bis/bas، کارور و وایت، 1994)، دل‌بستگی به والدین و همسالان (ippa، آرمسدن و گرینبرگ، 1987)، خودکارآمدی برای موقعیت‌های اجتماعی (sess، گودیانو و هربرت، 2003)، مهار هیجان (ecq، راجر و نجاریان، 1989) و هراس اجتماعی (spin، کانر و همکاران، 2000) پاسخ دادند. نتایج این پژوهش حاکی از برازش قابل‌قبول الگوی پیشنهادی با داده‌های گردآوری‌شده بود. یافته‌ها نشان داد سیستم بازداری رفتاری به‌طور مثبت (0.01>p) و سیستم‌ فعال‌سازی رفتاری (0.05>p)، دل‌بستگی به والدین و همسالان و خودکارآمدی اجتماعی (0.01>p) به‌طور منفی و به‌واسطه مهار هیجان بر اضطراب اجتماعی اثر معنادار دارند. درنتیجه نظر به نقش تعدیل‌کننده مهار هیجان، توسعه مهارت‌های تنظیم هیجان می‌تواند به کاهش قدرت عوامل زمینه‌ساز و تخفیف علائم اضطراب اجتماعی نوجوانان یاری برساند.

modeling of social anxiety based on brain-behavioral systems, attachment to parents and peers and social self-efficacy mediated by emotion control among adolescents

the aim of the present study was the modeling of social anxiety based on brain-behavioral systems, attachment to parents and peers, and social self-efficacy mediated by emotion control among adolescents. this research was descriptive correlational using a structural equation modeling method. the statistical population included all of tehran’s secondary school students during the year 2021. in order to select the sample, eighteen schools were initially selected through cluster sampling. then, of these, 564 individuals entered the study by convenience sampling method and responded to the scales of behavioral inhibition and behavioral activation systems (bis/bas, carver & white, 1994), parent and peer attachment (ippa, armsden & greenberg, 1987), self-efficacy for social situations (sess, gaudiano & herbert, 2003), emotion control (ecq, roger & najarian, 1989), and social phobia (spin, connor et al., 2000). the results of this research indicated an acceptable fit of the proposed model with the collected data. according to the results, the behavioral inhibition system positively (p<0.01) and behavioral activation system (p<0.05), attachment to parents and peers, and social self-efficacy (p<0.01) negatively have a significant effect on social anxiety through emotional control mediation. so, according to the moderating role of emotion control, the advancement of emotional regulation skills can reduce the strength of the aetiological factors and help diminish the symptoms of adolescents’ social anxiety.