اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم روان تنی، تفکیک خویشتن و سبک دلبستگی زنان دارای علائم روان تنی

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر علائم روان‌تنی، سبک دلبستگی و تفکیک خویشتن زنان دارای علائم روان‌تنی بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان دارای علائم روان‌تنی مراجعه‌کننده به دو مرکز مشاوره نگرش برتر و آرامش پایدار در شهر اصفهان در سال 1400 بود. از بین این زنان به شیوه نمونه‌گیری هدفمند تعداد 30 نفر که از پاسخ به پرسشنامه تشخیص اختلالات علائم جسمانی، بیشترین نمره را کسب کرده بودند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و به پرسشنامه‌های غربالگری برای اختلالات علائم جسمانی soms-7 (ابراهیمی و همکاران،1397)، تفکیک خویشتن dsi-r (اسکورن و فریندلندر، 1998) و سبک‌های دلبستگی بزرگسالان aasq (هازن و شاور، 1987) پاسخ دادند. برای گروه آزمایشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در 8 جلسه 2 ساعته، هفته‌ای یک جلسه برگزار شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون بین میانگین پس آزمون دو گروه آزمایش و گواه در متغیر علائم روان‌تنی (p=0.066, f=3.716) و سبک دلبستگی اجتنابی (0.273=p) تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما در متغیرهای تفکیک خویشتن (37.327=f، 0.001=p)، سبک‌های دلبستگی ایمن (0.001=p) و دوسوگرا (0.001=p) تفاوت معناداری وجود دارد. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که مداخله آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر متغیرهای تفکیک خویشتن و سبک‌های دلبستگی ایمن و دوسوگرا در زنان دارای علائم روان‌تنی موثر بود.

the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on psychosomatic symptoms, differentiation of self and attachment style of women with psychosomatic symptoms

the aim of the present study was to determine the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on psychosomatic symptoms, differentiation of self, and attachment style of women with psychosomatic symptoms. the research method was quasi-experimental and pretest-posttest with the control group. the statistical population included all women with psychosomatic symptoms who were referred to two counseling centers of superior attitude and stable peace in isfahan city in 1400. among these women, 30 people who scored the highest score on the screening for somatoform symptoms questionnaire were selected through targeted sampling. and randomly replaced in two experimental and control groups and they responded to the screening for somatoform symptoms questionnaire (ebrahimi et al., 2017), the differentiation of self inventory (skorn and friedlander, 1998) and the adult attachment style questionnaire (hazen and shaver, 1987). for the experimental group, mindfulness-based cognitive therapy was held in 8 sessions of two hours and once a week. data were analyzed by multivariate analysis of covariance. the findings showed that by controlling the pre-test effect, there is no significant difference between the post-test average of the two experimental and control groups in the variable of psychosomatic symptoms (p=0/066) and avoidant attachment style (p=0/273); but in the variables of differentiation of self (p=0/001), secure attachment style (p=0/001) and ambivalent attachment style (p=0/001) there is a significant difference. based on this, it can be concluded that the mindfulness-based cognitive therapy intervention was effective in the differentiation of self, secure, and ambivalent attachment styles in women with psychosomatic symptoms.