اثربخشی عروسک‌درمانی شناختی‌رفتاری بر مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان 9-7 سال با آسیب بینایی

کودکان با آسیب بینایی از مشکلات رفتاری عمده ای رنج می برند که فرآیند رشد و انطباق کودک با محیط پیرامونش را تحت تاثیر قرار می دهد. از این رو، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی عروسک درمانی شناختی­رفتاری بر  مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان با آسیب بینایی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان (9-7 سال) با آسیب بینایی زیر نظر اداره بهزیستی منطقه 5 شهر تهران در سال 1399 بودند که از بین آنها 24 نفر به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش (12نفر) و گروه گواه (12نفر) گمارده شدند. از سیاهه ی مشکلات رفتاری کودک (فرم والدین) آخنباخ (1991) (cbcl)، برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. برنامه عروسک درمانی شناختی رفتاری بر روی گروه آزمایش در 9 جلسه 90 دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) به صورت گروهی اجرا شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که پس از کنترل نمرات پیش آزمون بین 2 گروه آزمایش و گواه در مولفه های مشکلات رفتاری درونی سازی شده (اضطراب، انزوا و شکایت های جسمانی) و مشکلات رفتاری برونی سازی شده (مشکلات اجتماعی، مشکلات تفکر، مشکلات توجه، نادیده گرفتن قواعد و رفتار پرخاشگرانه)، تفاوت معناداری وجود داشت (0/001 >p).  براساس  یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که عروسک درمانی بر کاهش مشکلات درونی سازی و برونی سازی شده کودکان با آسیب بینایی، اثربخش است.

the effectiveness of cognitive-behavioral doll therapy on behavioral problems in children aged 9-7 years with visual impairment

children with visual impairments suffer from major behavioral problems that affect the child’s developmental process and adaptation to their environment. therefore, this study was conducted to determine the effectiveness of puppetry and cognitive-behavioral therapy on internalized and externalized problems of children with visual impairment. the statistical population of this study included all children (7-9 years old) with visual impairment under the supervision of the welfare department of district 5 of tehran in 2020, from which 24 people were selected by purposive sampling as a research sample and as they were randomly assigned to two experimental groups (n = 12) and a control group (n = 12). the achenbach (1991) child behavioral problems inventory (cbcl) was used to collect information. the cognitive-behavioral puppet therapy program was performed on the experimental group in 9 sessions of 90 minutes (one session per week) as a group. analysis of research data was performed using multivariate analysis of covariance. the results showed that after controlling the pre-test scores between the two experimental and control groups in the components of internalized behavioral problems (anxiety, isolation, and physical complaints) and externalized behavioral problems (social problems, problems). there was a significant difference in thinking, attention problems, ignoring rules, and aggressive behavior (p <0.001). based on the above findings, it can be concluded that puppet therapy is effective in reducing the internalization and externalization problems of children with visual impairment.