اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود ارزشمندی و خودکارآمدی سبک زندگی دانش آموزان دارای اضافه‌وزن

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خود ارزشمندی و خودکارآمدی سبک زندگی دانش آموزان دارای اضافه‌وزن بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون_پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه پسران دارای اضافه‌وزن مقطع متوسطه اول شهر بجنورد در سال 1400 بود که در طرح غربالگری چاقی دانش آموزان تشخیص اضافه‌وزن دریافت کرده بودند. نمونه مورد نظر شامل 30 نفر بوده که به ‌روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌ صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جای‌گذاری شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی سبک زندگی کلارک و همکاران(welq) و خود ارزشمندی کروکر و همکاران(csws) بود.  گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و تجزیه‌ و تحلیل به روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری انجام شد. یافته‌ها نشان داد بین دانش آموزان شرکت‌کننده در گروه های آزمایش و گواه ازلحاظ یکی از متغیرهای خود ارزشمندی و خودکارآمدی سبک زندگی تفاوت معنی داری وجود دارد (0/001>p و 34/06=f). و با توجه به میزان تاثیر یا تفاوت که برابر 0/76 است، مشخص گردید که 76 درصد تفاوت های فردی در نمره‌های پس‌آزمون خود ارزشمندی و خودکارآمدی سبک زندگی دانش آموزان مربوط به تاثیر مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است (p<0/05).  از یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکارآمدی سبک زندگی و خودارزشمندی اثربخش است.

the effectiveness of acceptance and commitment-based therapy on self-worth and lifestyle self-efficacy of overweight students

the aim of this study was to determine the effectiveness of treatment based on acceptance and commitment to self-worth and lifestyle self-efficacy of overweight students. the method of this research was quasi-experimental with a pre-test-post-test design and a control group. the statistical population included all boys with overweight in the first high school of bojnourd in 2021 who received an overweight diagnosis in the obesity screening program. the sample consisted of 30 people who were selected by purposive sampling method and randomly placed in two groups of 15 people tested and controlled. research tools included the clark et al lifestyle self-efficacy questionnaire (welq) and the crocker et al self-esteem questionnaire (csws). the experimental group was treated with acceptance and commitment based on 8 sessions of 90 minutes and the analysis was performed by univariate and multivariate analysis of covariance. findings showed that there was a significant difference between students participating in experimental and control groups in terms of one of the variables of self-worth and lifestyle self-efficacy (p <0.001 and f = 34.06). considering the effect or difference which is equal to 0.76, it was found that 76% of individual differences in post-test scores of self-worth and self-efficacy of students’ lifestyle are related to the effect of acceptance and commitment therapy interventions (p <). from the above findings, it can be concluded that acceptance and commitment therapy is effective in lifestyle self-efficacy and self-worth.