مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و واقعیت درمانی بر کنترل عواطف مادران کودکان کم‌توان ذهنی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی و واقعیت ‌درمانی بر کنترل عواطف مادران کودکان کم‌توان ذهنی انجام شد. به منظور دستیابی به هدف از بین تمامی مادران کودکان کم‌توان ذهنی (آموزش پذیر) که فرزندشان در سال تحصیلی 99-98 در مدارس استثنایی دوره ابتدایی منطقه 4 شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، 45 نفر بصورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و بطور تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) قرار گرفتند. سپس آزمودنی های گروه آزمایش اول و دوم هر یک طی 8 جلسه به ترتیب رفتاردرمانی دیالکتیکی و واقعیت‌درمانی دریافت کردند. مقیاس کنترل عواطف (ویلیامز کمبل و آهرانز، 1997) بعنوان ابزار پژوهش در سه مرحله قبل و بعد از آموزش، و پیگیری سه ماهه در هر سه گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. در پایان یافته های به دست آمده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد هر دو رویکرد درمانی موجب بهبود کنترل عواطف مادران شده است و تاثیر هر دو رویکرد در طی زمان دارای پایداری اثر است (p≤0.01). نتایج آزمون بونفرنی نشان داد اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیک نسبت به واقعیت درمانی بر کنترل عواطف بیشتر است. با توجه به یافته های پژوهش حاضر، در حوزه درمان و مشاوره مادران کودکان دارای ناتوانی، رفتاردرمانی دیالکتیکی و واقعیت درمانی بسیار کارآمد و نویدبخش به نظر می‌رسد.

Comparing the effects of Dialectical behavior therapy and Reality therapy on Affective Control of Mothers of Children with Intellectual Disability

The present study aims to compare the effectiveness of dialectical behavioral therapy and reality therapy on affective control in mothers of mentally disabled (educatable) children. To fulfill this purpose, out of all mothers of mentally disabled children whose children were studying at the exceptional primary school of district 4 of Tehran during the academic year of 20192020, 45 subjects were selected using the convenience method as the research sample and were randomly divided into three groups (a control group and two experimental groups). Then, the subjects of the first and second experimental groups received dialectical behavior therapy and reality therapy in 8 sessions, respectively. The effective control Scale (Williams, Chambless Ahrens 1997) was used as a research tool in three stages: before and after education and a threemonth followup for all three groups (2 experimental groups and a control group). In the end, the findings of the mixed analysis of variance test showed that both of the implemented therapeutic approaches have led to an improvement in the effective control of mothers and the impact of both approaches has been significant and consistent over time (P le;0.01). In addition, the results of the Bonferroni test have shown that dialectical behavioral therapy has been more impactful on affective control than reality therapy. According to the findings of the present study, in the field of treatment and counseling of mothers of children with disabilities, dialectical behavior therapy, and reality therapy seems to be very effective and promising.