رابطه ترجیح اجتماعی و شایستگی اجتماعی با قربانی شدن دانش‌آموزان

آزار و اذیت در مدرسه تاثیرات مستقیم قابل توجهی ازجمله آسیب روانشناختی کوتاه‌مدت و بلندمدت برای کودکان قربانی در پی دارد. بنابراین، شناسایی عوامل خطرزا و محافظتی در برابر این پدیده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه شایستگی اجتماعی و ترجیح اجتماعی با قربانی شدن دانش‌آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان 13 تا 15 ساله شهرستان کاشان (11910 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند که براساس فرمول کوکران از بین آن‌ها نمونه‌ای به حجم 414 نفر (202 دختر و 212 پسر) برآورد و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های شایستگی اجتماعی اسمارت و سان سون (2003) و مقیاس قلدری ایلی نویز (2001) و آزمون گروه سنجی استفاده شد. جهت تحلیل داده ها آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون هم‌زمان استفاده شد. یافته‌های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که شایستگی اجتماعی، پذیرش اجتماعی و طرد اجتماعی با قربانی شدن رابطه معناداری داشت. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد طرد اجتماعی بطور مستقیم و شایستگی اجتماعی به طور معکوس، به ترتیب بیشترین توانایی را در پیش‌بینی قربانی شدن رفتارهای قلدری دانش آموزان داشتند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، انجام اقداماتی به‌منظور بهبود روابط بین فردی دانش‌آموزان و کمک به کسب جایگاه اجتماعی مطلوب و اجتناب از طرد شدن در میان همسالان و همچنین، افزایش شایستگی اجتماعی آنان می‌تواند قربانی شدن دانش‌آموزان را کاهش دهد.

The relationship between social preference, social competence, and students’ victimization

Bullying in school has marked significant effects, including shortterm and longterm psychological effects, on victimized students. Therefore, it is highly essential to identify potential risk factors and protective factors. The present study aimed to explore the relationship between social competence, social preference, and students rsquo; victimization. This study was descriptive with correlational design. The statistical population included all 1315yearold students (N = 11910) in Kashan, Iran. Cochran formula was used to estimate the sample size, and 414 students (202 females 212 males) were selected based on multistage cluster sampling. The participants filled in Illinois Bullying Scale (2001) and Smart and Sanson rsquo;s Social Competence Questionnaire (2003) and sociogram. Pearson correlation and regression analysis were used to analyze the data. The findings showed that victimization has a significant correlation with social competence, social acceptance, and social rejection. Moreover, regression analysis indicated that social rejection directly and social competence inversely demonstrated the highest power in predicting victimization, respectively. Hence, taking measures to improve students rsquo; interpersonal relationships and help them acquire a desirable social status, avoid social rejection among their peers, and increase their social competence can reduce students rsquo; victimization.