مرور نظام‌مند و فراتحلیل کیفی نقش استرس در سبب شناسی دیابت

استرس روان شناختی در بسیاری از بیماری های مزمن شایع است و شواهد قابل ملاحظه ای حاکی از نقش آن به عنوان یک عامل خطر آفرین جدی در سبب شناسی و سیر بیماری دیابت است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف مرور نظام مند و فراتحلیل کیفی نقش استرس در سبب شناسی دیابت نوع یک و دو انجام شد.جامعه پژوهش در این فراتحلیل کیفی و مرور سیستماتیک تمامی مقالات و پایان نامه ها مرتبط با کلید واژه ها و در راستای اهدف پژوهش بود. جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی (eric، medline، pubmed، proquest، sage، science direct، springer، مگیران، نورمگز و اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی) بین سال های 2010 تا 19 20 با کلید واژه های استرس، دیابت نوع یک و دو و همچنین جستجو بر اساس میزان استنادات مقالات پژوهشگران بنام این حوزه انجام شد. کلیه‌ پژوهش‌هایی که در این پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند درمجموع 35 پژوهش بود که دراین‌بین 32 پژوهش (28/ 94 درصد) مقاله و دو پژوهش (5/71 درصد) نیز پایان‌نامه بودند. یافته‌های پژوهش نشان داد که 68/57 درصد از پزوهش های انجام شده در بازه ی زمانی 2019-2016 انجام‌شده است. نتایج حاصل از فراتحلیل حاضر حاکی از آن بود که استرس و دیابت از طریق سیستم های شناختی، رفتاری، فیزیولوژیکی و زیست شیمیایی با یکدیگر در تعامل بوده اند و می توانند تعامل دوطرفه داشته باشند. استرس می تواند با تاثیر بر خود تنظیم گری و خود کنترلی باعث نوسان در کنترل رفتارهای مرتبط با خوردن و رژیم خوراکی در بیماران مبتلا به دیابت شود که نتیجه آن عدم کنترل قند خون و تشدید مشکلات جسمی و روانی در این بیماران است. همچنین، استرس می تواند با بی نظمی در خواب، عدم تحرک و پرخوری به تشدید مشکلات بیماران دیابتی منجر شود. در واقع رابطه بین استرس و دیابت یک رابطه دوسویه است که هر کدام می توانند باعث دیگری شده و کنترل اوضاع را از دست بیمار خارج کرده و آسیب های مخرب جسمی و روانی در پی داشته باشند. یافته های به دست از پژوهش حاضر می تواند در بحث آموزش و طراحی پروتکل های درمانی مناسب جهت کاهش پیامدهای منفی بیماری دیابت، این فرصت را در اختیار روان شناسان، مشاوران و متخصصین سلامت روان آن‌ها قرار می‌دهد تا انتخاب‌های بیشتری برای درمان انواع مختلف اختلال‌های شناختی و روان شناختی این بیماران در اختیار داشته باشند.

A systematic review and Qualitative meta-analysis on the role of stress in the etiology of diabetes

Psychological stress is common in many chronic diseases, and considerable evidence suggests its role as a serious risk factor in the etiology and course of diabetes. Therefore, the present study aimed to systematically review and Qualitative metaanalysis on the role of stress in the etiology of diabetes in Iran and other countries. The data in this qualitative metaanalysis was all articles and theses related to keywords and in line with the purpose of the research. Database searches were conducted between 2010 and 2019 with keywords such as systematic review, Qualitative metaanalysis, stress, diabetes as well as searches based on the amount of citations of researchers in this field. The analysis of the findings of the researches showed that the researches have both significant and prominent features both structurally and methodologically and in terms of content. All researches that were analyzed and evaluated in the present study included 35 researches, out of which were 94.28% article research, and 5.71 were dissertations. The findings of the study showed that the most research was in the period 20162019, with 24 (68.57%) researches. The results of the present metaanalysis indicated that stress and diabetes interacted through cognitive, behavioral, physiological and biochemical systems and could interact bilaterally. Stress can affect selfregulation and selfcontrol by controlling eating and dietrelated behaviors in diabetic patients, resulting in lack of glycemic control and exacerbation of physical and psychological problems in these patients. Stress can also exacerbate the problems of diabetic patients with irregular sleep, inactivity and overeating. In fact, the relationship between stress and diabetes is a twoway relationship, each of which can cause the other to lose control of the situation and lead to damaging physical and psychological damage. The findings of the present study could provide psychologists, counselors, and mental health professionals with the opportunity to discuss and design appropriate treatment protocols to reduce the negative consequences of diabetes, to make more choices for the treatment of various types of cognitive impairment. and the psychology of these patients.