تحلیل فضایی پهنه های خطر پذیر زیستی و فعالیتی سکونتگاه های روستایی مناطق مرزی، مطالعه موردی: سکونتگاه های روستایی شهرستان هیرمند

تحقیق پیش رو به دنبال شناسایی الگوی فضایی زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی نواحی مرزی منطقه هیرمند جهت شناسایی مناطق خطرپذیر است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کاربردی و رویکرد حاکم بر تحقیق توصیفی و تحلیلی می‌باشد. جهت واکاوی فضایی الگوی پراکنش روستاهای زیست‌پذیر در سه سطح مطلوب، متوسط و نامطلوب از آزمون‌های آمار فضایی در محیط نرم افزاریgeo datmو gis استفاده خواهد شد تا الگوی فضایی زیست‌پذیری روستاهای مورد نظر شناسایی و در نهایت پهنه‌های خطر پذیر شناسایی گردند.نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد 16 روستا در طیف مطلوب، 16 روستا در طیف متوسط و 12 روستا در طیف نامطلوب قرار گرفتند. همچنین نتایج استفاده الگوریتم موران انسلین در منطقه نشان می‌دهد 7 خوشه سرد (زیست پذیری پایین)، و 11 خوشه‌ی داغ (زیست پذیری بالا)در منطقه شناسایی گردید. بزرگترین لکه داغ در جنوب شهرستان قرار دارد و روستاهای قرار گرفته در این لکه دارای زیست‌پذیری بالایی هستند و در مجاور همدیگر قرار گرفته‌اند و بزرگترین لکه سرد در جنوب شرق و مرکز  شهرستان قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد روستاهای نزدیک به خط مرزی دارای زیست‌پذیری ضعیف‌تری هستند وخوشه‌های سرد در این مناطق متمرکز گردیده‌اند و مناطق روستایی شمال شهرستان به دلیل وابستگی به اقتصاد کشاورزی وکمبود منابع آب‌رود هامون در شمال شهرستان دارای زیست‌پذیری ضعیف‌تری هستند. لکه‌های خطرپذیر از بعد ناپایداری سکونتگاه‌های روستایی می‌تواند منطقه را از بعد امنیتی دچار مخاطره کرده و به تبع آن سکونتگاه‌هایی که زیست‌پذیری مناسبتری دارند و در مجاورت لکه‌های با زیست‌پذیری پایین قرار گرفته‌اند نیز به لحاظ امنیتی دچار مخاطره شده و به مرور زیست‌پذیری آنها نیز تحت شعاع قرارخواهد گرفت.