تعیین برداشت مطمئن آب زیرزمینی در مناطق خشک ایران (مطالعه موردی آبخوان داورزن)

برداشت مطمئن ، مقدار آبی است که می‌توان از آبخوان با یک پایه ثابت اقتصادی و با رعایت مالکیت قانونی موجود، برداشت کرد؛ بدون اینکه تغییر قابل ملاحظه‌ ای در کیفیت و کمیت آب زیرزمینی ایجاد شود یا اثرات نامطلوب دیگری بوجود آید. آبخوان آبرفتی داورزن با مساحت 703 کلیومتر مربع غربی‌ ترین آبخوان استان خراسان رضوی است که توسط مجموعه‌ی افیولیتی در شمال و کفه ‌ی نمکی در جنوب خود محدود شده است. برداشت مداوم آب زیرزمینی طی سالیان دراز، منجر به افت سالیانه ‌ی سطح آب به میزان 0/36  متر و کاهش ذخیره در دسترس و قابل برداشت آب در این منطقه شده است. بر اساس مدل‌سازی آب زیرزمینی میزان برداشت مطمئن با توجه به روش هیل 64/3 میلیون متر مکعب در سال برآورد گردید. این برداشت 18/3 درصد کمتر از میانگین برداشت فعلی است و به عنوان حداکثر میزان برداشت مطمئن در آبخوان در نظر گرفته شد. بر اساس محاسبات انجام شده، ذخیره تجدیدشونده در آبخوان داورزن حدود 49 میلیون مترمکعب در سال برآورد گردید. بنابراین ادامه روند فعلی برداشت از آبخوان که سبب کاهش ذخیره سالانه حدود 13 میلیون مترمکعب از آن می ‌گردد، افت ممتد سطح آب زیرزمینی و بنابراین تهی ‌شدگی آبخوان طی سال‌ های آتی را درپی خواهد داشت.

determining safe groundwater yield in arid regions of iran (case study: davarzan aquifer)

safe yield is the amount of water that can be extracted from an aquifer on a sustainable economic basis, considering existing legal rights, without causing significant changes in the quantity and quality of groundwater or creating other adverse effects. the davarzan alluvial aquifer, covering an area of 703 square kilometers, is the westernmost aquifer in khorasan razavi province, bordered by an ophiolite complex to the north and a salt flat to the south. continuous groundwater extraction over the years has led to an annual water level decline of 0.36 meters, reducing the accessible and extractable water reserves in this area. based on groundwater modeling, the safe yield, according to the hill method, is estimated at 64.3 million cubic meters per year. this yield is 18.3% less than the current average extraction and is considered the maximum safe yield for the aquifer. calculations estimate the renewable storage in the davarzan aquifer at approximately 49 million cubic meters per year. therefore, continuing the current extraction trend, which causes an annual reduction of about 13 million cubic meters, will result in continued groundwater level decline and eventual aquifer depletion in the coming years.