ارزیابی آلودگی عناصر بالقوه سمی در خاک اطراف محل دفن زباله محمدآباد، استان قزوین

هدف از این مطالعه، پایش آلودگی عناصر بالقوه سمی در خاک‌ های اطراف محل دفن زباله محمدآباد، و تعیین منشا و ارزیابی خطر سلامتی است. برای این منظور از 11 ایستگاه نمونه ‌برداری، تعداد 19 نمونه خاک از پیرامون محل دفن زباله و 1 نمونه رسوب از استخرهای ترسیب شیرآبه برداشته شد. غلظت عناصر در نمونه‌های خاک و رسوب با دستگاه (icp-mas)  اندازه‌گیری و داده‌ها با استفاده از روش‌ های آماری و شاخص‌ های ژئوشیمیایی تجزیه و تحلیل شد. نتایج مشخص کرد که بیشترین آلودگی مربوط به آرسنیک، مس، نیکل، کبالت، منگنز و روی و آلوده‌ترین نقطه در مجاورت محل انباشت پسماند شهری بود. رسوب استخر صنعتی نیز آلودگی شدید نسبت به عناصر بالقوه سمی داشت. ارزیابی‌ها نشان داد شاخص بار آلودگی در بیشتر ایستگاه‌ها در رده خطر قابل توجه و خطر بوم‌شناختی برخی نمونه‌ ها (واقع در مجاورت محل انباشت پسماند شهری و جنوب منطقه نمونه ‌برداری) بسیار شدید بود. خطر سلامتی در نمونه برداشت شده از مجاورت محل انباشت پسماند برای تمامی عناصر از مسیر بلع‌ (hi>1) در کودکان و بزرگسالان وجود داشت. خطر سرطان‌زایی برای آرسنیک و کروم از مسیر بلع قابل توجه و برای سرب از تمامی مسیرها جدی بود، در حالی که  نیکل از مسیر بلع در محدوده قابل‌قبول قرار داشتند. تحلیل‌ های آماری شامل تحلیل مولفه اصلی و تحلیل خوشه‌ ای نشان داد که عناصر آرسنیک، مس، سرب، کادمیم و روی بیش از سایر عناصر تحت تاثیر منابع انسان زاد قرار دارند که احتمالاً ناشی از تاثیر مستقیم محل دفن زباله است. همچنین بر اساس آزمون t مشخص شد که بین غلظت میانگین عناصر در نمونه ‌های سطحی و عمقی خاک تفاوت چندانی وجود ندارد. در نهایت نتایج بر اهمیت مدیریت و دفع ایمن لجن استخر شیرابه صنعتی به دلیل وجود غلظت نسبتا بالای برخی عناصر از جمله آرسنیک، مس و روی تاکید کرد.

assessment of potentially toxic elements’ contamination in soil around mohammadabad landfill, qazvin province

the aim of this study was to monitor the pollution of potentially toxic elements in the soils surrounding the mohammadabad landfill, determine their sources, and assess health risks. 19 soil samples were collected from 11 sampling stations (including sub-soil in some stations) around the landfill, and 1 sediment sample from the leachate settling ponds. the concentration of elements were measured using icp-ms, and the data were analyzed using statistical methods and geochemical indices. the highest contamination levels were associated with as, cu, ni, co, mn, and zn, and the most polluted station was located adjacent to the urban waste landfill. the sediment from the industrial pond also exhibited severe potentially toxic elements contamination. the pollution load index in majority of sampling sations fall within the significant risk category, while the ecological risk in some samples (located adjacent to the municipal waste depot and south of the sampling area) was classified as very high. the health risk assessment showed that, for all elements, the ingestion pathway (hi > 1) posed a health risk to both children and adults in samples collected near the landfill site. the carcinogenic risk for as and cr through ingestion was considerable, while lead posed a serious risk through all exposure pathways. in contrast, ni via ingestion remained within acceptable limits. statistical analyses including principal component and cluster analysis showed that as, cu, pb, cd, and zn were more influenced by anthropogenic sources, likely due to the direct impact of the landfill. also, based on the t-test, it was determined that there was no significant difference in average concentration of elements between topsoil and subsoil samples. ultimately, the findings emphasized the importance of managing and safely disposing of sludge from the industrial leachate pond due to the high concentrations of some elements including as, cu and zn.