نقشه‌ برداری زون ‌های دگرسانی مرتبط با کانی ‌سازی مس: رویکردی مبتنی بر پردازش تصاویر با استفاده از روش سینگولاریتی و عملگر فازی گاما

امروزه سنجش از دور زمین ‌شناختی در کمترین زمان و با صرف کمترین هزینه، دسترسی به مناطق دگرسان را بسیار میسر کرده و محل‌های مناسب برای تشکیل کانسارهای گرمابی را مشخص می‌نماید. در مطالعه پیش رو، به کمک تکنیک پردازش تصاویر ماهواره‌ای به بارزسازی زون‌های دگرسانی منطقه اکتشافی ظفرقند پرداخته می‌شود. منطقه اکتشافی ظفرقند، در شمال‌شرق اصفهان و براساس تقسیم‌بندی زون‌های ساختاری زمین‌شناسی در زون ایران مرکزی (بخش میانی کمان آتشفشانی ماگمایی ارومیه-دختر) قرار دارد. سیستم پورفیری ظفرقند هاله‌های دگرسانی فیلیک، پتاسیک، پروپیلیتیک، آرژیلیک و کمی سیلیسی را شامل می‌شود. در این مطالعه با استفاده از تصاویر سنجنده استر، به شناسایی دگرسانی‌های مرتبط پرداخته شده‌است. بدین منظور با توجه به ماهیت رستری و رقومی بودن تصاویر ماهواره‌ای، مقادیر دیجیتال نامبر هر پیکسل از مجموعه ماتریس تصاویر، به عنوان یک نمونه در شبکه‌ای سیستماتیک در نظر گرفته شده است. در نهایت نیز الگوریتم روش سینگولاریتی به عنوان یک روش ساختاری موثر در جدایش آنومالی‌های ژئوشیمیایی، بر روی مجموعه مقادیر دیجیتال نامبر پیکسل تصاویر ماهواره‌ای استر پیاده شده است. علاوه بر این، از عملگر فازی گاما برای ترکیب لایه‌های اطلاعاتی موجود از محدوده مورد مطالعه استفاده شد که شامل لایه سنگ‌شناسی (لیتولوژی)، چگالی گسل‌ها، ترکیب رنگی کاذب با باندهای aster 468 (rgb) بر اساس مقادیر جدید dn (مقادیر α محاسبه‌شده) و لایه ژئوشیمی مس می‌باشد. نتایج حاصله از تکنیک فوق‌الذکر نشان می‌دهد بکارگیری روش سینگولاریتی با توجه به ماهیت ساختاری بودن آن در تصمیم‌گیری، موفقیت آمیز بوده و در تعیین زون‌های دگرسانی منطقه ظفرقند به خصوص دگرسانی‌های پروپیلیتیک و فیلیک بسیار موثر عمل کرده است. همچنین مشاهده گردید که نتیجه عملگر فازی گاما با استفاده از تکنیک پیشنهادی این مطالعه، مناطق امید بخش از نظر کانی‌سازی مس در محدوده مطالعاتی ظفرقند را به خوبی مشخص کرده است.

mapping alteration zones associated with cu mineralization: an approach based on image processing using the singularity method and fuzzy gamma operator

today, remote sensing in geology efficiently identifies alteration zones and suitable locations for hydrothermal deposits. in the present study, satellite image processing techniques are employed to highlight the alteration zones in the zafarghand exploration area. zafarghand, located in the northeast of isfahan, falls within the central iran zone according to geological structural zoning (the middle part of the urumieh-dokhtar magmatic arc). the zafarghand porphyry system includes phyllic, potassic, propylitic, argillic, and silicic alteration halos. in this study, aster sensor images are used to identify the associated alterations. due to the raster and digital nature of satellite images, the digital number (dn) values of each pixel in the image matrix are considered as samples in a systematic grid. ultimately, the singularity method algorithm, as a structural approach for effectively separating geochemical anomalies, is applied to the dn values of aster satellite images. additionally, the fuzzy gamma operator was used to integrate available information layers from the study area, including the lithological layer, fault density, false color composite with aster bands 468 (rgb) based on new dn values (calculated α values), and the cu geochemistry layer. the results from this technique demonstrate that the singularity method, due to its structural nature, is successful in decision-making and effectively identifies alteration zones in the zafarghand area, particularly propylitic and phyllic alterations. furthermore, it was observed that the fuzzy gamma operator, using the proposed technique in this study, successfully highlights prospective cu mineralization areas in the zafarghand exploration area.