شیمی کانی پیروکسن در زینولیت‌های سنگ‌های آتشفشانی شبه‌جزیره اسلامی (آتشفشان سارای): شواهدی از ژئوترموبارومتری و محیط تکتونیکی تشکیل آنها

سنگ ‌های آتشفشانی اولتراپتاسیک شبه جزیره اسلامی (آتشفشان سارای) در شمال غرب کمربند ماگمایی ارومیه- دختر واقع شده اند. گدازه های فونولیتی حاوی زینولیت، بخش قابل ملاحظه ای از سنگ های آتشفشانی ناحیه را دربرمی گیرند. انواع زینولیت در این سنگ ها به دو گروه زینولیت هایی با ترکیب معادل بازالت و تراکی آندزیت قابل تقسیم اند. فنولیت ها و هر دو نوع زینولیت، غنی شدگیlree  و الگوی کمابیش مسطحhree  در کنار بی هنجاری منفی nb، ta، eu و ti و بی هنجاری مثبت rb، ba، th و  k نشان می دهند. این نمونه ها همگی ماهیت کالک آلکالن پتاسیم بالا دارند و در یک محیط کمان آتشفشانی پس از برخورد شکل گرفته اند. کلینوپیروکسن های فنولیت های میزبان در فشار متوسط تا بالا (6 تا 15 کیلوبار) و دمای 1200 تا 1300 درجه سانتی گراد متبلور شده اند در حالی که کلینوپیروکسن ها در زینولیت های بازالتی در فشار 2 تا 5 کیلوبار، دمای 1100 تا 1150 درجه سانتی گراد و در زینولیت های تراکی آندزیتی در فشار 6 تا 10 کیلوبار و دمای 1150 تا 1200 درجه سانتی گراد متبلور شده اند. به عبارتی دما و فشار تبلور دیوپسید در زینولیت ها کمتر از سنگ میزبان فنولیتی آنها است و لذا با توجه به عدم وجود شواهدی چون ذوب شدگی، انحلال، حضور زینوکریست و یا تجمع ریزبلور ها در مرز کانی ها و محل تماس زینولیت و ماگمای میزبان، به نظر می رسد که زینولیت ها در مسیر صعود ماگما، از دیواره ها جدا و توسط ماگما به سطح منتقل شده باشند.

pyroxene chemistry of xenoliths related to volcanic rocks in the eslamieh peninsula (saray volcano): implications for geothermobarometry and tectonic setting

the high k-volcanic rocks of the eslamieh peninsula (saray) are exposed in the northwestern urumieh-dokhtar magmatic belt. they mainly include phonolitic lavas and related xenoliths. the xenoliths can be subdivided into two types with basaltic and trachyandesitic compositions. ​ the phonolites and related xenoliths are characterized by enrichment in large ion lithophile elements (liles: th, ba, rb and k) and light rare earth elements (lree), depletion in high field strength elements (hfse: eu, ta, nb and ti) and flat patterns in heavy rare earth elements (hree). they have typical high–k and shoshonitic signatures formed in ​ post-collisional arc setting. the studied pyroxenes from phonolitic hosts were crystallized at moderate to high pressures (6-15 kbar) and temperatures of 1200-1300 ̊c, whereas those from trachyandesite and basaltic xenoliths were formed at lower pressures (6-10 kbar and 2-5 kbar) and temperatures (1150-1200 ̊c and 1100-1150 ̊c), respectively. due to the lack of evidence for melting, dissolution and the presence of accumulated microcrystals at the mineral boundary, it seems that the xenoliths were detached from the walls and been transported to the surface during magma ascent