شناسایی مناطق با انتشار گاز رادون طبیعی شهر مشهد و اجرای سیستم کاهش آلودگی آن در مقیاس سایت

انتشار طبیعی گاز رادون یک پدیده نوظهور است که شیوه زندگی مدرن آن را به یک خطر بالقوه برای انسان تبدیل کرده است. گازی است که شاخصه قابل‌درک فیزیکی ندارد و برای انسان قابل حس یا مشاهده نیست. بنابراین، بسیار خطرناک‌تر از سایر آلاینده های گازی است. این گاز طبیعی در داخل ساختمان ها، هم از جنبه ساختار زمینی که بر روی آن ساخته‌شده است و هم ازنظر ترکیب مصالح ساخت، می تواند تجمع یابد. امروزه کشورهای توسعه‌یافته جهان اطلس‌های رادون را در مکان های مهم و شهرهای بزرگ خود تهیه نموده اند. مشهد به‌عنوان دومین شهر مهم کشور، یکی از توریستی ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود، و دارای اهمیت دوچندانی است. در این مطالعه، با در نظر گرفتن وضعیت زمین‌شناسی آن، در کل مناطق شهری مشهد گاز رادون اندازه گیری شده و با استفاده از نرم‌افزارarc gis ، نقشه های پهنه‌بندی انتشار رادون طبیعی در مقیاس های شهری و زمین‌شناسی تهیه گردید. در ادامه، یک واحد مسکونی دریکی از مناطق بحرانی با انتشار طبیعی گاز رادون، انتخاب و یک روش اصلاحی برای کاهش رادون برای آن سازه اتخاذ شد. روش های اعمال‌شده بر روی سازه موردنظر، قادر به کاهش قابل‌توجه گاز رادون به میزان 27 تا 50 درصد بوده است. با توجه به اینکه انتشار طبیعی رادون از سنگ‌ها و شکستگی های زیرسطحی در تمام نقاط جهان وجود دارد. بنابراین شناسایی مناطق بحرانی (با انتشار طبیعی بالای رادون) می تواند اقدامات کنترلی ویژه ای را در ساختمان‌های محلی انجام دهد که خطرات این گاز طبیعی را کاهش می دهد.

identification of natural radon gas emission zones in mashhad and implementing its pollution reduction system at the site-scale

the natural emission of radon gas is an emerging phenomenon that modern lifestyles have turned into a potential danger to humans. it is a gas that has no physical properties that can be seen or understood by human. therefore, it is much more dangerous than other gaseous pollutants. this natural gas inside a building is determined by both the terrain on which it is built and the composition of its constructed materials. today, the world’s developed countries have prepared radon atlases in their critical locations and big cities. as the second most important city in the country, the mashhad, which is also considered one of the most touristic cities in iran, is doubly important. in this study, first, the structural geology condition of the mashhad in terms of radon emission has been investigated, and then radon has been measured. using arc gis software, natural radon emission zoning maps at urban and geological scales have been prepared. also, a residential unit in one of the critical areas of natural radon emission has been selected. a corrective method has been adopted to reduce radon. the methods applied to the structure were able to significantly reduce radon gas by 27 to 50 percent. given that natural radon emissions from subsurface rocks and fractures are present in all parts of the world. so identifying critical areas (with high radon emissions) can provide special control measures at the local and site scale buildings that reduce the risks of this natural gas.