بررسی نقش شورابه‌های حوضه‌ای و تبادلات سیال-سنگ در رخداد کانسار مرتبط با ناپیوستگی فلوئوریت-باریت±سولفید آتش‌کوه، جنوب دلیجان

شورابه های حوضه ای غنی از فلز به عنوان عامل کلیدی در شکل گیری ذخایر فلوئوریتباریت (سرب و روی) مرتبط با ساختار هستند که در اغلب موارد منشا فلز و مواد معدنی از سنگ بستر زیرین تامین می شود. کانسار رگه ای فلوئوریتباریت ±سولفید آتش کوه در جنوب شرق استان مرکزی، نمونه ای از این ذخایر است که کانی سازی در آن با ماهیت اپی ژنتیک و ساخت و بافت های پرکننده فضای خالی، برشی و حفره ای در سنگ میزبان کربناتهشیلی با گسترۀ زمانی ژوراسیک پیشین تا میانی شکل گرفته است. کانی سازی رگه ای در ارتباط با شکستگی های محلی با راستای esewnw و nnessw تشکیل شده، که همراه آن دگرسانی های دولومیتی، سیلیسی و آرژیلیک قابل مشاهده است. علاوه بر این، مقادیر ناچیزی از کانی های سولفیدی گالن، پیریت و کالکوپیریت نیز به صورت پراکنده در رگه ها مشاهده شد. طبق شواهد، کانی سازی فلوئوریت و کانی های همراه، طی سه مرحله در منطقه شکل گرفته است که در آن سه تیپ میانبار به ترتیب فراوانی شامل: 1) میانبارهای آبگین غنی از مایع (l+v)، 2) حاوی فاز جامد (l+v+s)، 3) دارای فاز co2 (l1+l2+v)، در کانی های فلوئوریت، باریت و کوارتز تشخیص داده شد. بر مبنای قطع ایزوکورهای میانبارهای آبگین و دارای فاز co2، کانی سازی مرحله نخست در فشار mpa 150 و دمای c °250 و کانی سازی مرحلۀ پایانی در فشار کم تر از mpa 100 و دمای c °200 رخداده است. طبق شواهد ریزدماسنجی میانبارهای سیال، بنظر می رسد در منطقه آتش کوه شورابه های حوضه ای غنی از نمک، ضمن انجام تبادلات وسیع سیالسنگ، دچار تحولات شیمی سیال از طیفی غنی از na به طیف شورابه های غنی از cak -mg ±na شده است. طی این فرآیند رخداد متاسوماتیزمmg و دگرسانی دولومیتی ، موجب افزایش نسبت ca/na سیال و تشکیل کانی سازی فلوئوریت شده است. طبق این شواهد، می توان گفت رگه های فلوئوریتباریت ±سولفید کانسار آتش کوه احتمالاً در نتیجه اختلاط غیر هم دمای اعضای انتهایی یک شورابه na -k ±ca -mg اولیه (با منشا واحدهای تبخیری تریاسژوراسیک) و شورابه های غنی از کلسیم (ناشی از تبادلات سیالسنگ)، شکل گرفته اند. پس از آن، تزریق آب های جوی رقیق شده در نتیجه فشارزدایی و جابه جایی وسیع آن ها در افق های زیرین، طی مراحل پایانی کانه زایی رخ داده است.