تعابیر قرائت عمومی در تالیفات پنج سدۀ نخست هجری و رابطۀ آن با قرائت قاریان هفت‌گانه

تعابیری مانند ‌«قراءة العامة»، ‌«قراءة الناس» و ‌«قراءة الجمهور» در پاره‌ای از گزارش‌های تاریخی به‌کار رفته است. برخی با نقل گزینشی، تفسیرهای نادرستی از آنها ارائه داده‌اند. اینکه تعابیر مزبور به چه قرائتی اشاره دارند و در هر مورد با قرائت چند قاری مطابقت دارند و هر یک از قاریان مشهور چه اندازه با این قرائت عمومی مخالفت داشته‌اند؟ مسالۀ پژوهش حاضر را شکل می‌دهد که با توجه به اهمیت سده‌های نخست هجری و شهرت قاریان هفت‌گانه، تعابیر قرائت عمومی در پنج سدۀ نخست هجری گردآوری شده و با قرائت قاریان هفت‌گانه مقایسه شده است. ملاحظۀ موارد استعمال این‌گونه تعابیر عمومی در پنج سدۀ نخست هجری نشان می‌دهد که این تعابیر هیچ‌گاه مطابقِ قرائت انفرادی یک قاری به‌کار نرفته‌اند؛ بلکه این تعابیر در 95 درصد موارد، دست‌کم با قرائت پنج قاری از قاریان هفت‌گانه و در 98.8 درصد موارد، دست‌کم با قرائت چهار قاری از قاریان هفت‌گانه مطابقت دارند. این آمار شاهد آن است که این‌گونه تعابیر، یا به قرائت اکثر قاریان اشاره دارند یا به قرائت اکثر مردم که در قرائت تابع قاریان بودند. همچنین مقایسۀ تعداد مخالفت هر قاری با موارد به‌کاررفتن تعابیر قرائت عمومی در پنج سدۀ نخست هجری، نشان می‌دهد که بیشترین مخالفت با قرائت عمومی، در قرائت قاریان شهر کوفه (حمزه، کسایی و عاصم به روایت حفص) وجود دارد و کمترین مخالفت با قرائت عمومی، در قرائت قاریان حجاز (نافع و ابن‌کثیر) مشاهده می‌شود.

The Interpretations of Public Recitation (Qiraat) in the Works of the First Five Centuries of Hijrah and Its Relationship with the Recitation (Qiraat) of the Seven Reciters

Translations such as “Qiraat alA’mmah”, “Qiraat alNas” and “Qiraat alJumhur” have been used in some historical reports. Some have provided incorrect interpretations of them by selective quoting. What readings do the mentioned interpretations refer to and in each case do they correspond with the how many readings of several reciters and how much did each of the famous reciters disagree with this general reading? The problem of the current research is that considering the importance of the first centuries of Hijrah and the fame of the seven reciters, the interpretations of public recitations in the first five centuries of Hijrah have been collected and compared with the recitations of the seven reciters. Considering the cases of the use of such general interpretations in the first five centuries of Hijrah shows that these interpretations were never used according to the individual reading of a reciter; Rather, in 95% of cases, these interpretations match at least with the reading of five reciters of the seven reciters and in 98.8% of cases, at least with the reading of four reciters of the seven reciters. This statistic shows that such interpretations either refer to the recitation of the majority of reciters or to the recitation of the majority of people who were subordinate to the reciters. Also, the comparison of the number of objections of each reciter with the cases of using the interpretations of public recitation in the first five centuries of Hijrah, shows that the most opposition to public recitation is in the recitation of the reciters of the city of Kufa (Kisai, Hamzah, and Asim narrated from Hafs) and the least opposition to public recitation is observed in the recitations of Hijaz reciters (Nafi’ and Ibn Kathir).