اختلاف قرائات سبع در سوره کهف و تاثیر آن بر معنای آیات

«اختلاف قرائات»، به دو قسم کلی اختلاف در «اصول قرائات» که غالبا تاثیری بر معنی ندارد و اختلاف در «فرش الحروف» که می‌تواند بر معنی اثرگذار باشد؛ تقسیم می‌شود. اختلاف در فرش الحروف خود دارای انواعی است: «اختلاف در هیات کلمه»، «اختلاف در اعراب»، «تفاوت در ماده کلمه» یا «اضافه یا نقصان حرف». در این مقاله تلاش شده است پس از تبیین این اختلافات، آنها را در سوره کهف احصاء کرده، اثرشان بر برداشت تفسیری بررسی شود. در این مسیر ابتدا موارد اختلاف در سوره کهف را که بیش از 50 مورد است، شمارش کرده و بر اساس انواع مذکور دسته‌بندی نمودیم. سپس بر اساس مولفه‌های اهمیت، پنج مورد از اختلافات دارای اولویت یعنی «تَزَاوَرُ»، «ثَمَرٌ»، «خَیراً مِنهَا»، «الوَلَایَةُ» و «نُسَیِّرُ» را برای بررسی دقیق‌تر انتخاب کردیم. این موارد در زمینه‌های «صرف»، «نحو»، «لغت» و در نهایت «تفسیر» بررسی شدند. طی این بررسی‌ها، آمار‌های جالب توجهی به دست می‌آیند؛ ازجمله آنکه اگر چه حدود 70٪ از اختلافات، از نوع اختلاف در فرش الحروف قرائات هستند؛ اما از این بین، موارد بسیار محدود و معدودی تاثیر معتنابه بر برداشت تفسیری دارند که آن نیز در نظر مفسران محل اختلاف است.