بررسی کیفیت قرائت همزه در قرائات منسوب به اهل‌بیت (ع)

قرائات قرآنی یکی از ابواب لازم جهت فهم و پژوهش در قرآن است. قرائات منسوب به اهل‌بیت (ع)، به جهت انتساب آن به پیشوایان مذهب شیعه حداقل برای پیروان این مذهب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این قرائات از گونه‌های مختلفی برخوردار است. ازجمله آن‌ها قرائت همزه با تسهیل و یا تخفیف است. برخی گزارش‌های تاریخی و اصول زبان‌شناسی در قالب تاییدکننده این شیوه از قرائت همزه و گروهی دیگر در قامت یک چالش در صحت و یا استحسان آن مطرح است. وجود روایاتی دال بر تایید این قرائت، نزول قرآن بدون نبره در لهجه قریش و موافقت این شیوه از قرائت با رسم مصحف و ثقیل بودن تلفظ همزه با نبره ازجمله مویدات است. فقدان سند و حتی وجود اضطراب در متن برخی روایات، مخدوش بودن ادعای انحصار نزول قرآن به زبان قریش بر اساس روایات معارض و فرمان خلیفه سوم در نگارش مصحف بر اساس لهجه قریش این تاییدات را به چالش کشیده است. اطمینان تقریبی به قرائت قریش بر اساس تسهیل و هم‌چنین ثقیل بودن تلفظ همراه با تحقیق برای همزه و عدم‌تغییر معنا و کمک به سلاست قرائت، موجب شده است که برخی این شیوه از قرائت را نیکوتر بدانند. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و با روشی توصیفی تحلیلی و رویکردی انتقادی مویدات و چالش‌های قرائت همزه منطبق بر منقولات منتسب به اهل‌بیت (ع) را مورد بررسی قرار داده است.